[Xem ngay] Bị ung thư máu nên ăn gì và kiêng ăn gì tốt cho sức khỏe

Ung thư máu nên ăn gì và kiêng ăn gì sẽ là một trong các yếu tố có thể ảnh hưởng đến sức khỏe, tinh thần của người bệnh cũng như hiệu quả của quá trình điều trị. Vậy để biết được bệnh nhân ung thư máu nên ăn gì và kiêng ăn gì để tốt cho sức khỏe thì hãy đọc bài viết sau của GenK STF nhé!

XEM THÊM:

• Điều kỳ diệu cho sức khỏe của bé trai bị ung thư máu
• Giải mã: Ung thư máu có lây qua đường ăn uống không?
• Bệnh viện nào điều trị ung thư máu tốt nhất?

1. Một số biểu hiện của bệnh ung thư máu

Khi bị ung thư máu, người bệnh có thể gặp phải với một số biểu hiện sau:

• Triệu chứng toàn thể bao gồm: Sốt cao, cảm thấy mệt mỏi, da dẻ xanh xao, đau nhức ở xương khớp, chán ăn, ăn không ngon, không thích vận động…
• Triệu chứng thâm nhiễm tại tủy xương có một số dấu hiệu: Thiếu máu, mệt mỏi, chán ăn và thay đổi vị giác. Giảm tiểu cầu dẫn đến tình trạng xuất huyết ở dưới da, niêm mạc, chảy máu ở vùng lợi hoặc răng, gây ra các vết viêm loét miệng. Nhiễm khuẩn, viêm loét ở niêm mạc họng, miệng do giảm bạch cầu dẫn đến tình trạng người bệnh gặp khó khăn trong ăn uống, làm giảm lượng dinh dưỡng cung cấp vào cơ thể.
• Các triệu chứng do thâm nhiễm bên ngoài tủy xương là hậu quả tăng sinh của bệnh ở nhiều cơ quan. Thâm nhiễm thần kinh trung ương sẽ gây ra tình trạng đau đầu, buồn nôn và nôn. Tổn thương đường tiêu hóa dẫn đến quá trình tiêu hóa hoặc hấp thu kém trở nên hiệu quả. Tổn thương ở gan làm giảm quá trình tổng hợp của gan và thay đổi chuyển hóa các chất protein, carbohydrat, lipit. Tổn thương thận dẫn đến cơ thể bị mất protein. Các quá trình tiêu hao chuyển hóa thứ phát tăng do tế bào bạch cầu phát triển nhanh và di căn.

2. Vai trò của chế độ dinh dưỡng đối với người bệnh ung thư máu

Khi các tế bào ung thư máu xuất hiện trong cơ thể, chúng sẽ dần dần phá hủy các tế bào hồng cầu. Chính điều này dẫn đến việc người bệnh gặp phải tình trạng thiếu máu, thậm chí là có thể dẫn tới tử vong.

Do đó, việc bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng không chỉ nhằm đảm bảo cung cấp năng lượng cho các hoạt động của cơ thể mà còn tăng cường sản xuất lượng hồng cầu, kéo dài thêm thời gian sống cho người bệnh ung thư.

Theo các thống kê gần đây tại Việt Nam, số lượng người chết vì ung thư lên tới 315 ca/ngày, trong đó có đến 30% số ca tử vong vì suy kiệt sức khỏe, không đáp ứng được điều kiện của quá trình điều trị.

Đa số khi phát hiện ra bệnh thì người bệnh chỉ lo lắng và tập trung các phương pháp điều trị mà bỏ quên việc bồi bổ sức khỏe đầy đủ cũng là một trong những điều kiện cần thiết để có thể chữa trị bệnh ung thư hiệu quả. 

Khi cơ thể bệnh nhân bị sụt cân, tình trạng sức khỏe không đủ để đáp ứng thì không thể tiến hành các phương pháp điều trị theo phác đồ của bác sĩ hoặc làm ảnh hưởng đến hiệu quả của quá trình điều trị. Thêm vào đó, suy dinh dưỡng, suy kiệt sức khỏe cũng là nguyên nhân làm gia tăng tỷ lệ bị biến chứng, nhiễm khuẩn và di căn của tế bào ung thư.

Do đó, một chế độ dinh dưỡng khoa học, cân bằng, lành mạnh sẽ giúp ích rất nhiều cho sức khỏe của người bệnh. Việc ăn ngon và ăn đủ cũng sẽ giúp cho tinh thần của người bệnh thêm phần lạc quan, vui vẻ và thoải mái hơn 

3. Một số nguyên tắc xây dựng chế độ ăn uống cho người bệnh ung thư máu

• Đảm bảo về an toàn vệ sinh thực phẩm là điều quan trọng nhất cần được quan tâm. Người bệnh bị ung thư máu cần tuyệt đối tuân thủ theo các chế độ an toàn vệ sinh thực phẩm, cụ thể là chú ý đến hạn sử dụng, nguồn gốc của các loại thực phẩm và phải được kiểm tra về đảm bảo độ an toàn vệ sinh thực phẩm.

• Ăn chín, uống sôi, ăn đủ và cân đối giữa các nhóm chất cần thiết. Chú ý điều chỉnh cân đối giữa việc sử dụng mỡ động vật và dầu thực vật.
• Bổ sung thêm các nguồn dinh dưỡng theo đường uống như sữa, các loại bột đạm… theo chỉ định của bác sĩ.
• Không nên tự ý dùng thêm các loại thực phẩm chức năng hay thuốc khi chưa có chỉ định của bác sỹ.
• Chia nhỏ khẩu phần ăn hàng ngày thành nhiều bữa nhỏ, khoảng 5-6 bữa/ngày để giúp cho hệ tiêu hóa tránh bị quá tải, vừa tạo ra cảm giác ngon miệng, thèm ăn và kích thích người bệnh ăn được nhiều hơn.
• Nên uống một chút nước trước khi ăn hoặc sau bữa ăn 30 phút.

Chú ý: Trong trường hợp người bệnh bị tình trạng giảm bạch cầu, tiểu cầu nhiều thì cần phải lưu ý, tuyệt đối đảm bảo vệ sinh trong cả việc ăn uống cũng như trong vệ sinh cá nhân hằng ngày.

4. Người bị bệnh ung thư máu nên ăn gì thì tốt cho sức khỏe?

4.1. Thực phẩm giàu sắt 

Một tình trạng phổ biến nhất ở các bệnh nhân ung thư máu đó là sự thiếu hụt hồng cầu, dẫn đến vấn đề không đủ lượng máu để nuôi cơ thể. Nguyên nhân gây ra vấn đề này là do sự tăng trưởng bất thường và đột biến của tế bào bạch cầu đã làm giảm thấp số lượng hồng cầu cần thiết trong máu. Do đó, người bệnh ung thư máu cần bổ sung thêm các thực phẩm giàu sắt để hỗ trợ tủy xương sản sinh ra đủ lượng hemoglobin.

Một số thực phẩm có hàm lượng sắt dồi dào như là cá, thịt bò, lòng đỏ trứng, hải sản, khoai lang và các loại đậu. Bổ sung đầy đủ sắt cho cơ thể sẽ giúp làm giảm một số tình trạng do thiếu máu gây ra như xanh xao, gầy yếu, mệt mỏi…

4.2. Các loại thực phẩm nhiều protein 

Protein tham gia vào quá trình vận chuyển oxy và các chất dinh dưỡng đi nuôi dưỡng cơ thể. Đặc biệt, hệ thống miễn dịch của cơ thể sản sinh ra các protein là interferon, bảo vệ cơ thể tránh khỏi những tác nhân gây bệnh như là vi khuẩn, virus…

Nếu như quá trình tổng hợp protein giảm sẽ khiến cơ thể gặp phải tình trạng mất sức và suy giảm hệ thống miễn dịch. Do đó, trong các bữa ăn hàng ngày của người bệnh ung thư máu nên có thêm các thực phẩm giàu protein dễ tiêu hóa như là cá, trứng, thịt nạc, đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành…

4.3. Rau xanh và trái cây tươi

Khi bị bệnh ung thư máu, cơ thể sẽ dễ bị suy nhược do chán ăn, kém ăn, khả năng hấp thụ dưỡng chất thấp và những ảnh hưởng khác từ quá trình điều trị.

Lúc này, cần bổ sung thêm cho cơ thể nhiều vitamin như vitamin C, A, D, E và khoáng chất cần thiết từ các loại rau củ quả, trái cây tươi… Tất cả những chất này đều có lợi cho sức khỏe của người bệnh, hỗ trợ tăng cường sức đề kháng và quá trình tiêu hóa diễn ra thuận lợi hơn. 

4.4. Một số loại nấm 

Một trong những hoạt chất có thể ức chế quá trình hoạt động và phát triển của các tế bào ung thư đó là polysaccharide. Chất này được tìm thấy nhiều trong thành phần của một số loại nấm.

Bên cạnh đó, các loại nấm như nấm kim châm, nấm mèo và nấm hương còn chứa nhiều selen, vitamin và dưỡng chất cần thiết cho cơ thể. Ngoài ra, người bệnh có thể sử dụng một số loại nấm dược liệu như là: đông trùng hạ thảo, nấm linh chi hay nấm linh xanh…. 

4.5. Sữa ong chúa

Rất ít người biết rằng sữa ong chúa cũng là một thực phẩm hỗ trợ rất tốt cho sức khỏe của bệnh nhân ung thư máu. Trong thành phần của sữa ong chúa có chứa hợp chất 10-HAC giúp cơ thể sản sinh ra những bạch cầu tốt. Những bạch cầu này có khả năng phá hủy các tế bào bạch cầu đột biến cũng như các tế bào ung thư ác tính. 

5. Bệnh nhân ung thư máu nên kiêng ăn gì?

5.1. Các loại nội tạng động vật

Mặc dù thịt nội tạng là loại thực phẩm khá bổ dưỡng và giàu hàm lượng vitamin B12 nhưng đối với người mắc ung thư máu thì không nên sử dụng. Bởi vì, vitamin B12 tuy có vai trò quan trọng trong quá trình sản sinh hồng cầu nhưng cũng là tác nhân đẩy nhanh tốc độ phát triển của tế bào ung thư.

Điều này đồng nghĩa với việc nếu bệnh nhân ung thư máu sử dụng quá nhiều vitamin B12 thì có thể làm cho bệnh tiến triển nhanh hơn. Thế nên, trong khẩu phần ăn hàng ngày của người bệnh cần cắt giảm và hạn chế tối đa sử dụng các loại nội tạng động vật. 

5.2. Thực phẩm chứa nhiều kali, phốt pho 

Đối với nhiều bệnh nhân ung thư máu có thể gặp phải nhiều vấn đề về chức năng thận. Quá trình phân hủy xương để tạo máu sẽ dẫn đến sự giải phóng lượng khá lớn canxi và protein vào máu gây ra rối loạn chức năng lọc máu và tổn thương thận.

Do đó, các bác sĩ thường khuyên người bệnh nên hạn chế sử dụng các loại sản phẩm có chứa nhiều kali, phốt pho như là bơ, chuối, rau bina, cam quýt, bánh mì ngũ cốc, yến mạch,… để bảo vệ sức khỏe và chức năng của thận.

5.3. Các loại thức ăn đóng hộp, chế biến sẵn

Thức ăn chế biến sẵn, đóng hộp thường có tính tiện lợi và nhanh chóng cho các bữa ăn vội vã. Tuy nhiên, những loại thức ăn này tuy rất ngon miệng thế nhưng lại tiềm ẩn bên trong rất nhiều nguy cơ gây hại tới sức khỏe. Cụ thể là các loại đồ ăn này có thể gây ra một số tác động nguy hiểm như sau:

Gây ra tình trạng táo bón:

Trong thành phần của các loại đồ ăn nhanh, thức ăn đóng hộp thường chứa hàm lượng chất béo cao, trong khi đó hàm lượng chất xơ lại thường rất thấp hoặc không có. Điều này sẽ khiến cho hệ tiêu hóa gặp phải tình trạng “quá tải” cũng như gặp khó khăn trong việc đào thải các chất cặn bã, độc tố ra bên ngoài và dễ làm cho bệnh nhân gặp phải tình trạng táo bón.

Tăng nguy cơ bị một số vấn đề về răng miệng:

Một số loại nước uống đóng chai trong thành phần có chứa hàm lượng soda lớn có thể dẫn tới tình trạng tăng lượng axit ở trong miệng. Từ đó dẫn đến nhiều tổn thương răng và niêm mạc miệng cũng như gây ra một số vấn đề về răng miệng như: sâu răng, các bệnh nha chu…

Gia tăng các tình trạng viêm nhiễm

Theo một số nghiên cứu thì hợp chất phthalates thuộc nhóm các chất độc hóa học, có thể gây ra rối loạn nội tiết. Tuy nhiên, chất này thường được sử dụng trong đóng gói các loại thực phẩm và đồ ăn nhanh, nước uống đóng chai. Do đó, nếu sử dụng nhiều các loại thực phẩm này có thể làm gia tăng hiện tượng viêm trong cơ thể.

Khi tình trạng viêm nhiễm trong cơ thể diễn ra nghiêm trọng thì có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe kéo theo như là béo phì, thiếu hụt chất dinh dưỡng.

Thúc đẩy tốc độ phát triển ung thư

Các chuyên gia dinh dưỡng đã đưa ra khuyến cáo rằng natri nitrat và natri nitrit là những chất phụ gia thường được sử dụng để duy trì màu sắc của thịt và ức chế sự phát triển của vi khuẩn trong những loại đồ ăn nhanh có thể phân hủy thành hợp chất nitrosamine. Đây là hợp chất có khả năng gây ung thư và thúc đẩy quá trình phát triển của tế bào ung thư.

Tăng các cảm giác tiêu cực, lo lắng

Kết quả của nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng hàm lượng carbohydrate tinh chế cao có trong những loại đồ ăn nhanh là một trong những nguyên nhân làm giảm lượng đường huyết trong cơ thể. Từ đó khiến cho người bệnh ung thư cảm thấy gia tăng cảm giác lo lắng, run rẩy, bối rối và mệt mỏi.

5.4. Các loại thực phẩm chứa nhiều caffein 

Caffeine là chất có thể khiến cho người bệnh dễ bị mất ngủ, căng thẳng, mệt mỏi cũng như là rối loạn nhịp tim. Việc lạm dụng quá mức thức uống, đồ ăn có chứa caffein đặc biệt không tốt cho hệ tiêu hóa, dẫn đến các tình trạng táo bón, viêm loét dạ dày…

Các nghiên cứu còn chỉ ra rằng hàm lượng caffeine cao trong cơ thể cũng là nguyên nhân dẫn đến loãng xương, cản trở quá trình tạo máu. Chính vì vậy, người bệnh ung thư máu cần tránh xa các thực phẩm như là cafe, socola, trà đen…

5.5. Tỏi sống và hành sống

Mặc dù, trong tỏi sống cũng như hành sống có chứa rất nhiều hoạt chất kháng sinh, chống oxy hóa giúp ngăn ngừa các tác nhân gây ung thư. Tuy nhiên không phải trường hợp nào cũng nên sử dụng những loại thực phẩm này.

Bởi vì hệ thống tiêu hóa của người bệnh ung thư máu thường bị suy yếu. Do đó, không nên sử dụng quá nhiều hành, tỏi sống trong chế độ ăn của người bị ung thư máu. Nguyên nhân là bởi vì có thể dẫn đến nguy cơ bị xuất huyết đường tiêu hóa, tạo điều kiện cho các vi khuẩn có hại xâm nhập vào cơ thể dẫn đến nhiễm trùng.

5.6. Những loại đồ ăn cay, nóng

Đây cũng là loại thực phẩm mà người bệnh ung thư máu cần tránh do có thể xảy ra nguy cơ bị kích ứng đường tiêu hóa. Ăn quá nhiều các thực phẩm có tính cay, nóng sẽ làm gia tăng nguy cơ bị viêm loét đường tiêu hóa, giảm vị giác và gây kích ứng ngoài da…

Đồ ăn cay nóng mặc dù có thể kích thích vị giác, ngăn ngừa nguy cơ bị cảm lạnh nếu ăn với một lượng vừa phải. Tuy nhiên, đối với người bị bệnh ung thư máu tốt nhất vẫn nên sử dụng các thực phẩm không có tính cay nóng để tránh những nguy cơ kích ứng có thể xảy ra.

5.7. Đường và các loại hoa quả sấy khô

Đường là một trong những nguồn dưỡng chất lớn cho các tế bào ung thư. Hạn chế sử dụng đường sẽ giúp ức chế được sự phát triển của bệnh. Các nghiên cứu cho thấy, ăn nhiều đường có thể làm tăng nguy cơ bị bệnh ung thư lên tới 70%.

Hoa quả sấy khô cũng là một loại thực phẩm chứa lượng lớn đường. Do đó, cần hạn chế tiêu thụ các loại hoa quả sấy khô và thực phẩm nhiều đường để ngăn ngừa ung thư máu tiến triển.

5.8. Kiêng uống rượu bia

Nếu người bệnh ung thư máu uống quá nhiều rượu bia thì có thể ảnh hưởng nhiều đến chức năng tạo máu, khiến cho bệnh tiến triển nặng hơn. Các nghiên cứu cho thấy, Ethanol có trong rượu bia sẽ ức chế quá trình sản sinh các tế bào bạch cầu, hồng cầu, tiểu cầu trong máu. Từ đó gây ra nhiều ảnh hưởng xấu.

Do đó, người bị bệnh ung thư máu không nên sử dụng rượu bia để bảo vệ sức khỏe của bản thân cũng như hiệu quả của quá trình điều trị.

6. Một số lưu ý trong chế độ dinh dưỡng của bệnh nhân ung thư máu

Trong thời gian bị bệnh cũng như trong khi điều trị, bệnh nhân ung thư máu thường gặp phải tình trạng thay đổi vị giác. Một số biện pháp sau đây có thể giúp người bệnh giảm bớt được các tình trạng khó chịu:

• Súc miệng trước bữa ăn.
• Ăn thành nhiều bữa nhỏ và nhiều lần trong ngày.
• Vệ sinh răng miệng ít nhất 4 lần trong 1 ngày.
• Uống nhiều nước hơn.

Nhiễm trùng miệng, nhiễm trùng vùng hầu họng là các tình trạng thường hay gặp ở những bệnh nhân ung thư máu. Một số loại thực phẩm nhất định có thể làm nặng thêm các tổn thương ở răng miệng như là :

• Thực phẩm chứa nhiều gia vị cay nồng.
• Thực phẩm khô cứng, có góc cạnh, khó nhai, nuốt.

Với những trường hợp này, bệnh nhân ung thư nên ăn các loại thực phẩm dạng mềm, dễ dàng nhai và nuốt như trái cây mềm, bún, mì, sữa… Nên tránh ăn thức ăn cay, mặn và tránh các loại trái cây có vị chua.

Đối với vấn đề bổ sung nước của bệnh nhân: Có thể uống nước đun sôi để nguội, nước ép rau củ quả tươi, sữa hoặc những loại thực phẩm có chứa nhiều nước… Điều quan trọng cần lưu ý là người bệnh nên uống nước ngay cả những lúc không khát. Tuy nhiên, cũng nên hạn chế những thức uống chứa cafein…

Những lưu ý quan trọng khi chế biến món ăn cho người bệnh bị ung thư máu:

• Linh hoạt thay đổi nhiều cách thức chế biến để các món ăn được đa dạng và ngon miệng hơn.
• Chỉ nên ăn những loại thực phẩm đã được tiệt trùng như là các loại sữa, pho mát và các chế phẩm từ sữa khác. Thực phẩm đã được tiệt trùng là những loại đã được đun nóng ở nhiệt độ cao để có thể tiêu diệt được những loại vi sinh vật có hại trong thực phẩm.
• Các loại thức ăn khác cũng nên được nấu chín, tránh ăn đồ ăn tái hoặc chế biến ở nhiệt độ quá cao như chiên rán hoặc nướng.
• Cần tập trung lượng thức ăn vào các bữa sáng và bữa trưa để cơ thể hấp thụ các chất dinh dưỡng một cách dễ dàng hơn cũng như dễ tiêu hóa hơn.
• Hạn chế sử dụng các chất phụ gia vào thực phẩm. Đồng thời nên lựa chọn sử dụng những thực phẩm còn tươi sống, không chứa nhiều các chất bảo quản hay phụ gia độc hại.
• Không nên để người bệnh ăn thức ăn quá nóng hay quá lạnh, nên sử dụng khi thức ăn ở nhiệt độ vừa phải (bằng nhiệt độ phòng).

Như vậy, trong bài viết này đã đưa ra một số gợi ý về những loại thực phẩm mà người bệnh ung thư máu nên ăn gì và kiêng ăn gì. Hy vọng, qua đây đã đem lại nhiều thông tin bổ ích cho người bệnh ung thư máu.

Biện pháp phòng ngừa ung thư di căn, giảm tác dụng phụ hóa xạ trị.

Mách bạn: Để phòng ngừa ung thư di căn và hạn chế tác dụng phụ hóa xạ trị ung thư các chuyên gia đầu ngành khuyên bệnh nhân nên dùng thêm Genk STF vì trong Genk STF có chứa thành phần Fucoidan sulfate hóa cao phân tử lượng thấp được chiết xuất hoàn toàn tự nhiên từ rong nâu, hiệu quả vượt trội so với Fucoidan thông thường, Fucoidan sulfate hóa cao giúp: 

• Nâng cao sức đề kháng, tăng cường chức năng miễn dịch, nâng cao thể trạng cơ thể
• Giúp giảm nguy cơ ung bướu do gốc tự do gây ra
• Giảm tác dụng phụ của hóa trị, xạ trị và sau phẫu thuật
• Giảm triệu chứng viêm loét dạ dày, tá tràng
• Hỗ trợ hạ mỡ máu

Đối tượng sử dụng:

• Người đang và sau quá trình hóa trị, xạ trị hoặc phẫu thuật, sử dụng nhiều kháng sinh, hóa chất.
• Người muốn giảm nguy cơ mắc các bệnh ung bướu, tăng cường hệ miễn dịch, nâng cao sức đề kháng.
• Người mắc các bệnh lý viêm loét dạ dày, tá tràng
• Người bị mỡ máu, cholesterol cao

Đây là thành tựu khoa học tiến bộ vượt bậc của Viện Hàn lâm KH & CN Việt Nam trong cuộc chiến phòng chống các bệnh về ung bướu và giảm tác dụng phụ sau hóa xạ trị hỗ trợ điều trị ung thư.

Đặt mua GENK STF tại đây https://genkstf.vn/dat-hang 

Xem thêm video: Thời sự đưa tin Việt Nam nghiên cứu thành công Fucoidan sulfate hóa cao giúp hỗ trợ điều trị ung thư