Những điều cần biết về phẫu thuật điều trị ung thư
Phẫu thuật điều trị ung thư là loại bỏ mô ung thư khỏi cơ thể. Trong ung thư, phẫu thuật được sử dụng như một liệu pháp giúp chẩn đoán, điều trị hay giúp giảm nguy cơ mắc bệnh. Đồng thời, bác sĩ cũng sử dụng phẫu thuật như một liệu pháp kết hợp như đưa ống truyền vào tĩnh mạch, giúp việc hóa trị được thuận lợi hơn. Tuy nhiên không phải lúc nào liệu pháp này cũng được sử dụng. Khi ung thư đã di căn hoặc khối u nằm gần mạch máu, bác sĩ sẽ áp dụng những phương pháp chữa trị khác. Bài viết dưới đây giúp bạn hiểu được khi nào bạn cần phẫu thuật khi bị ung thư, bao gồm chẩn đoán, điều trị hay giảm nguy cơ mắc bệnh.
Nội dung bài viết
1. Phẫu thuật điều trị ung thư là gì?
Phẫu thuật nghĩa là loại bỏ khối u khỏi cơ thể. Đây là một trong những liệu pháp chữa trị chính cho nhiều loại ung thư.
Bạn có thể được phẫu thuật nội trú hoặc ngoại trú (phẫu thuật trong ngày). Bạn sẽ được gây tê cục bộ, hoặc gây mê và sẽ ngủ suốt quá trình diễn ra phẫu thuật.
Bác sĩ sẽ lựa chọn phẫu thuật hay không sẽ phụ thuộc vào:
- Loại ung thư bạn đang mắc phải
- Kích thước ung thư và mức độ di căn (giai đoạn mấy)
- Vị trí ung thư trong cơ thể
- Tình trạng sức khỏe của bạn
Nếu ung thư đã di căn, phẫu thuật có thể không phải là biện pháp chữa trị tối ưu. Trong trường hợp này, hãy cân nhắc những liệu pháp tác động đến toàn bộ cơ thể như hóa trị, liệu pháp sinh học hoặc liệu pháp hormone. Bạn có thể xạ trị để giảm kích thước khối u và giúp kiểm soát triệu chứng.
Phẫu thuật không trị được một số loại ung thư máu (leukaemia). Phẫu thuật cũng không trị được một số loại ung thư thuộc hệ bạch huyết (lymphoma) một khi tế bào ung thư đã phát tán toàn bộ cơ thể. Nếu ung thư hiện hữu ở nhiều vùng trong cơ thể, phẫu thuật sẽ không thể loại bỏ hết toàn bộ tế bào ung thư.
Đôi khi phẫu thuật không khả thi nếu khối u nằm ở vị trí nguy hiểm. Ví dụ nếu khối u nằm gần mạch máu hoặc những mô nhạy cảm, bác sĩ sẽ tiến hành những liệu pháp chữa trị khác thay vì phẫu thuật.
2. Các trường hợp cần phẫu thuật
Bác sĩ có thể tiến hành phẫu thuật trong điều trị ung thư để:
Phẫu thuật để chẩn đoán ung thư
Để chẩn đoán ung thư, bác sĩ phẫu thuật sẽ lấy một mảnh mô nhỏ từ vị trí bất thường, phương pháp này được gọi là sinh thiết. Nếu mô sinh thiết chứa tế bào ung thư, kết quả sinh thiết có thể cho biết loại và tốc độ phát triển của ung thư.
Phẫu thuật – liệu pháp điều trị ung thư
Phẫu thuật là một trong những liệu pháp chữa trị chính trong điều trị ung thư. Nó có thể là phương pháp chữa trị duy nhất mà bạn cần thực hiện.
Phẫu thuật là hình thức điều trị tại chỗ chỉ điều trị phần cơ thể được tác động vào. Vậy nên phẫu thuật có thể chữa lành ung thư khi còn khu trú tại chỗ và chưa lan rộng ra những khu vực khác. Ung thư được phát hiện càng sớm thì càng dễ loại bỏ .
Bác sĩ phẫu thuật sẽ loại bỏ khối u và một ít mô bình thường xung quanh khu vực đó (được gọi là rìa ngoài sạch). Bác sĩ cũng có thể loại bỏ những hạch bạch huyết gần khu vực ung thư, trong trường hợp hạch chứa tế bào ung thư. Hạch bạch huyết là một phần của hệ bạch huyết. Đây là một hệ thống các ống và tuyến lọc dịch, chống nhiễm trùng và những bệnh lý khác.
Với một số loại ung thư, phẫu thuật có thể giúp bệnh nhân sống lâu hơn và đôi khi cũng có thể chữa lành bệnh.
Bác sĩ phẫu thuật sẽ gửi mô đến phòng thí nghiệm, nơi chúng được phân tích dưới kính hiển vi. Việc làm này giúp cung cấp thêm thông tin về ung thư. Bác sĩ sau đó sẽ quyết định liệu bạn có cần những liệu pháp chữa trị nào tiếp theo để giảm nguy cơ ung thư quay trở lại hay không. Đây được gọi là liệu pháp hỗ trợ (chăm sóc hỗ trợ) và thường được sử dụng nhất là hóa trị hoặc xạ trị.
Một số bệnh nhân có thể tiếp nhận điều trị trước phẫu thuật để làm giảm kích thước khối ung thư; nhờ đó ung thư được loại bỏ dễ dàng hơn. Đây được gọi là tân hỗ trợ trị liệu.
Trong một số trường hợp, khi tiến hành phẫu thuật bác sĩ nhận thấy ung thư đã di căn xa hơn dự kiến ban đầu. Khi gặp phải tình huống này, phẫu thuật có thể kéo dài lâu hơn dự định hoặc có thể phải ngừng lại hoàn toàn.
Nếu ung thư đã lan rộng đến phần khác của cơ thể, phẫu thuật thường không chữa lành ung thư. Nhưng với một số loại ung thư, phẫu thuật có thể giúp bệnh nhân sống lâu hơn và đôi khi cũng có thể chữa lành bệnh. Một khi ung thư đã lan rộng, một liệu pháp tác động đến toàn bộ cơ thể, như hóa trị sẽ mang đến hiệu quả cao hơn.
Phẫu thuật để tái tạo một phần của cơ thể
Nếu bạn có một phần cơ thể bị cắt bỏ, bạn có thể sẽ được thực hiện phẫu thuật tái tạo. Phần cơ thể đó được tái tạo bằng cách sử dụng những mô hoặc phần cơ thể khác (lắp bộ phận giả).
Ví dụ, sau khi phẫu thuật cắt bỏ vú (đoạn nhũ), có thể tái tạo một vú mới. Hoặc nếu bàng quang của bạn bị cắt bỏ, có thể tạo một bàng quang mới.
Phẫu thuật để ngăn chặn hoặc giảm nguy cơ ung thư
Nếu bạn đang có nguy cơ cao mắc một loại ung thư nào đó, bạn có thể phẫu thuật để giảm nguy cơ đó.
Ví dụ, người có hội chứng di truyền hiếm gặp tên là đa polyp tuyến gia đình (FAP – Familial Adenomatous Polyposis) có nguy cơ cao bị ung thư ruột. Vì vậy họ có thể lựa chọn phẫu thuật cắt bỏ ruột.
Phẫu thuật để kiểm soát triệu chứng và kéo dài thời gian sống
Bệnh nhân có thể tiến hành phẫu thuật để giảm nhẹ triệu chứng. Trong trường hợp này, ung thư không thể được loại bỏ hoàn toàn bằng phẫu thuật hay bất kỳ liệu pháp nào khác. Ví dụ, ung thư vùng bụng thỉnh thoảng có thể làm tắc ruột, gây mệt mỏi và đau đớn. Phẫu thuật để loại bỏ hoặc làm cầu nối qua chỗ tắc có thể giảm nhẹ triệu chứng.
Phẫu thuật có thể giúp kiểm soát cơn đau bằng cách loại bỏ ung thư đang chèn ép lên cơ quan hay dây thần kinh.
Thi thoảng, phẫu thuật có thể loại bỏ ung thư đã di căn đến những cơ quan lân cận hoặc những phần khác của cơ thể. Ví dụ, người mắc ung thư thận đã di căn đến phổi có khả năng được phẫu thuật để loại bỏ khối u phổi. Phẫu thuật không thể chữa hoàn toàn ung thư nhưng có thể giảm nhẹ triệu chứng và giúp bệnh nhân sống lâu hơn.
Phẫu thuật là một phần của những phương thức điều trị khác
Bạn có thể phẫu thuật để tiếp cận những liệu pháp chữa trị ung thư khác.
Ví dụ, bạn có thể được tiểu phẫu để đặt một ống nhỏ gọi là đường truyền trung tâm vào tĩnh mạch lớn trong lồng ngực. Ống sẽ được đặt đó trong suốt quá trình bạn điều trị. Việc hóa trị hay liệu pháp trúng đích sẽ dễ dàng hơn vì bạn không cần đặt kim vào mạch máu mỗi khi bạn điều trị. Bạn cũng có thể lấy được máu từ đường này.
Một số phẫu thuật được thực hiện để giúp bác sĩ điều trị những phần bên trong cơ thể. Phẫu thuật cho phép các bác sĩ phẫu thuật sử dụng những liệu pháp điều trị như đốt điện bằng tần số sóng cao tần ( RFA: Radiofrequency Ablation) hay liệu pháp đông lạnh.