Nguyên nhân gây bệnh ung thư da và cách phòng ngừa
Mỗi năm, số lượng người được chuẩn đoán bị ung thư da thường rất lớn. Nắm rõ nguyên nhân gây ra bệnh sẽ có cách phòng ngừa ung thư da hiệu quả. Hãy cùng GenK STF tìm hiểu thêm thông tin qua bài viết dưới đây.
Nội dung bài viết
1. Nguyên nhân gây bệnh ung thư da
Có nhiều nguyên nhân gây ung thư da và ứng với mỗi nguyên nhân này lại có cách phòng ngừa ung thư da riêng. Một số nguyên nhân có thể kể đến bao gồm:
1.1. Tia tử ngoại
Tia tử ngoại UV trong ánh nắng mặt trời được coi là thủ phạm chính gây bệnh ung thư da. Việc tiếp xúc trực tiếp với tia UV quá nhiều ở trẻ em có thể gây nên những tổn thương nghiêm trọng nhưng không biểu hiện ra ngoài sau nhiều nhiều năm. Trẻ em và những người trẻ tuổi có thói quen phơi nắng lâu dưới ánh nắng mặt trời sẽ có nguy cơ cao về sự phát triển khả năng ung thư da. Các dấu hiệu sẽ không biểu hiện ngay mà thông thường là sau tuổi 40 nhưng cũng không quá những năm của tuổi 60 va 70.
1.2. Tiếp xúc với ánh sáng nhân tạo quá nhiều
Việc thường xuyên sử dụng đèn chiếu sáng trên sân khấu và đèn ngủ cũng có thể làm tăng khả năng phát triển ung thư da.
1.3. Có những tổn thương về da
Những vùng da đã từng bị bỏng hoặc có thời gian dài bị viêm nhiễm có nguy cơ cao trong việc phát triển ung thư biểu bì tế bào có vảy. Vậy những ai có nguy cơ mắc bệnh ung thư da.
1.4. Yếu tố di truyền
Một số người do yếu tố di truyền hiếm gặp có nguy cơ ung thư da cao hơn.
1.5. Nguyên nhân khác
Do người bệnh tiếp xúc với hoá chất độc hại trong thời gian dài như than, nhựa đường, khói muội, dầu hoả, dẫn suất xăng dầu, thuốc nhuộm tóc, lọc dầu và thạch tín,…
2. Triệu chứng của bệnh ung thư da
Bệnh ung thư da thường biểu hiện khá rõ ràng với những dấu hiệu bất thường trên bề mặt da. Nhận biết được các nguyên nhân cũng như các dấu hiệu của bệnh sẽ giúp bạn có những cách phòng ngừa ung thư da cũng như việc điều trị đạt kết quả cao hơn nếu bệnh xảy ra với bạn.
– Bỗng nhiên xuất hiện nốt ruồi mới hoặc nốt ruồi cũ bị đau và chảy máu
– Vết bớt có dấu hiệu bị đổi màu, không còn màu hồng hoặc màu da sẫm như thông thường kèm theo ngứa rát
– Xuất hiện các mảng da đỏ bị ngứa rát hoặc bong tróc kéo dài quá 4 tuần mà không khỏi
– Da bị phát ban, kích ứng mạnh mà kéo dài quá 12 tiếng sau khi tắm trắng để lâu ngày sẽ dẫn đến ung thư
– Vùng da tại khuỷu tay, đầu gối, mu bàn chân bị sần lên và nổi chàm
– Da đột nhiên xuất hiện các nốt sậm màu và kéo dài quá 4 tuần.
3. Cách phòng ngừa ung thư da
3.1. Tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời gay gắt
Buổi trưa là thời điểm ánh nắng mặt trời gay gắt nhất nên có nhiều tia UV lọt qua mây chiếu xuống mặt đất. Do đó bạn nên tránh ra ngoài vào khoảng thời gian từ 11 -15 giờ, nếu không có việc cần thiết thì không nên ra ngoài. Những tia nắng mặt trời mạnh có thể làm da bạn bị bỏng rát, cháy nắng. Lâu dần, những tổn thương này sẽ làm tăng khả năng xuất hiện ung thư da.
3.2. Dùng kem chống nắng khi phải ra ngoài vào buổi trưa
Sự thật là kem chống nắng không chắn được tất cả các bức xạ tia cực tím có hại bao gồm cả các bức xạ có thể dẫn đến ung thư da. Thế nhưng chúng rất có ích trong việc làm giảm các tổn thương đến da. Bạn nên sử dụng kem chống nắng với chỉ số chống nắng SPF >15. Hãy nhớ bôi kem chống nắng lên khắp cơ thể trước 30 phút ra ngoài trời nắng để phòng ngừa ung thư da.
3.3. Mặc quần áo kín và vật dụng bảo vệ
Hãy mặc quần áo che phủ kín cơ thể bao gồm cả tay, chân, dùng mũ rộng vành để che chắn ánh nắng tiếp xúc với khuôn mặt.
3.4. Không dùng giường tắm nắng nhân tạo
Những chiếc đèn sử dụng trong giường tắm nắng nhân tạo có thể phát ra tia UV làm gia tăng nguy cơ ung thư da.
3.5. Tránh các loại thuốc làm da nhạy cảm với ánh nắng
Một vài loại thuốc bao gồm cả thuốc kháng sinh có thể khiến làn da của bạn nhạy cảm hơn với ánh sáng mặt trời. Đừng quên hỏi bác sĩ của bạn về các tác dụng phụ của những loại thuốc nào bạn đang sử dụng. Trường hợp chúng làm tăng độ nhạy cảm làn da của bạn khi đi ra ngoài ánh nắng mặt trời thì hãy tránh ra ngoài khi dùng thuốc hoặc đổi thuốc nếu có thể.
3.6. Khám da thường xuyên
Việc kiểm tra da thường xuyên giúp phát hiện những bất thường như nốt ruồi, vết bớt, tàn nhang – dấu hiệu ung thư da. Bạn có thể tự kiểm tra tại nhà theo các bước:
- Đứng trước một tấm gương và kiểm tra làn da của bạn bắt đầu từ đầu và mặt.
- Kiểm tra từng bên bàn tay bao gồm cả móng tay.
- Lần lượt kiểm tra khuỷu tay, cánh tay, 2 bên nách và phần thân mình.
- Quay lưng về phía gương, dùng một chiếc gương nhỏ cầm tay để có thể quan sát phần lưng và gáy.
- Kiểm tra chân và bàn chân.
4. Thực phẩm giúp phòng ngừa ung thư da hiệu quả
4.1. Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa
Nếu chế độ ăn uống của bạn hầu hết là các thực phẩm có hàm lượng chất chống oxy hóa cao, thì bạn đã có một bước tiến đáng kể trong cuộc chiến chống lại ung thư da.
Dưới đây là một số chất chống oxy hóa hiệu quả nhất:
- Beta-carotene: được tìm thấy trong cà rốt, xoài, cải xoăn, khoai lang và bí.
- Lutein: có trong rau xanh, rau bó xôi và cải xoăn.
- Lycopene: được tìm thấy trong dưa hấu, ổi, mơ và đặc biệt là cà chua.
- Selenium: được tìm thấy trong các loại hạt, thịt và bánh mì. Selenium có thể làm giảm 50% nguy cơ tử vong liên quan đến ung thư da và giảm 37% khối u ác tính
4.2. Trái cây và rau xanh
Cam, chanh và bưởi là nguồn cung cấp vitamin C tuyệt vời và là chất chống oxy hóa mạnh mẽ giúp chống lại các gốc tự do gây ung thư.
Rau xanh như rau cải, rau bó xôi, cải xoăn và bông cải xanh có thể góp phần chống lại các khối u ác tính.
Lycopene là sắc tố xuất hiện tự nhiên trong cà chua, đồng thời là chất chống oxy hóa được sử dụng để ngăn ngừa một loạt bệnh ung thư và tim mạch.
Carotenoids là sắc tố có trong trái cây và rau quả như cà rốt, dưa hấu, cà chua, khoai lang, cải xoăn, rau bó xôi và rau xanh, có khả năng trung hòa các tác động có hại của tia UV.
4.3. Cà phê
Một nghiên cứu cho thấy mối quan hệ giữa việc tăng lượng cà phê và giảm nguy cơ ung thư biểu mô tế bào đáy (dạng ung thư da phổ biến nhất): Những người uống hơn 4 ly cà phê trung bình mỗi ngày có nguy cơ mắc bệnh ung thư da thấp hơn 20% so với người khác trong vòng 10 năm.
Lý do là vì cà phê chứa rất nhiều hợp chất, trong đó có polyphenols và caffeine có tác dụng ngăn ngừa ung thư do tia cực tím. Bên cạnh đó, quá trình rang hạt cà phê còn tiết ra các chất dẫn xuất vitamin.
Với việc chủ động phòng ngừa ung thư da theo những cách trên, nguy cơ mắc bệnh sẽ giảm đi đáng kể. Trường hợp phát hiện làn da có những dấu hiệu lạ, bạn cần thăm khám càng sớm càng tốt để kịp thời phát hiện bệnh và có hướng xử lý phù hợp.