Vai trò của dinh dưỡng khi điều trị bệnh ung thư máu

Trong quá trình điều trị bệnh ung thư máu, bệnh nhân cần được cung cấp độ dinh dưỡng hợp lý và khoa học. Chế độ dinh dưỡng tốt sẽ giúp bệnh nhân có thể chất tốt hơn, đáp ứng tốt hơn với điều trị và ngăn ngừa các tác dụng phụ. Hãy cùng GenK STF tìm hiểu chế độ dinh dưỡng cho người ung thư máu hiện nay.

1. Tầm quan trọng của chế độ dinh dưỡng cho người ung thư máu

Đối với bệnh nhân ung thư máu, chế độ dinh dưỡng hợp lý và khoa học khi tiến hành điều trị đóng nhiều vai trò khác nhau. Các vai trò của chế độ dinh dưỡng hợp lý trong điều trị có thể kể đến như:

– Là nguồn nguyên liệu để cơ thể tạo nên các tế bào máu mới, thay thế cho các tế bào máu đã hỏng hoặc bị mất chức năng do điều trị.

– Giúp bệnh nhân duy trì được trọng lượng của cơ thể, tránh xảy ra tình trạng sụt cân khi mắc bệnh ung thư máu.

– Giúp bệnh nhân đáp ứng tốt hơn với các phương pháp điều trị được sử dụng, và hạn chế sự tác động của tác dụng phụ do điều trị ung thư máu gây nên lên cơ thể người bệnh.

– Cung cấp nguyên liệu để cơ thể phục hồi các tổn thương do bệnh ung thư máu hoặc điều trị ung thư máu gây nên, qua đó giúp bệnh nhân tăng cường hệ miễn dịch, phòng tránh nhiễm trùng xảy ra.

– Cung cấp đầy đủ năng lượng cho hoạt động bình thường của người bệnh, giúp đảm bảo tối đa chất lượng sống cho bệnh nhân.

2. Những loại thực phẩm nên sử dụng khi điều trị ung thư máu

2.1. Protein

Protein là thành phần rất quan trọng trong các loại thực phẩm được sử dụng cho bệnh nhân trong quá trình điều trị ung thư máu. Protein là nguyên liệu để cơ thể phục hồi tổn thương, chống tác dụng phụ điều trị, và duy trì cân nặng cơ thể,…

Protein trong khẩu phần ăn của bệnh nhân đang điều trị ung thư máu có thể được cung cấp từ nhiều nguồn cung cấp khác nhau. Tuy nhiên, hay được sử dụng phổ biến là các loại thực phẩm giàu protein như thịt nạc, thịt gia cầm, cá, đậu phụ, sữa,…

2.2. Thực phẩm giàu năng lượng

Nhu cầu năng lượng của bệnh nhân có thể sẽ tăng cao khi áp dụng các phương pháp điều trị ung thư máu như hóa trị và xạ trị. Do đó, bệnh nhân cần được bổ sung thêm các loại thực phẩm giàu năng lượng trong khẩu phần ăn.

Những loại thực phẩm chính đảm bảo nhiệm vụ cung cấp năng lượng cho bệnh nhân chủ yếu thuộc nhóm thực phẩm chứa nhiều carbohydrate (đường bột). Tuy nhiên bên cạnh đó cũng có thể cung cấp năng lượng cho bệnh nhân từ những nguồn khác như chất béo, chất đạm,…

Do các khó khăn về ăn uống thường xảy ra ở người bệnh khi điều trị ung thư máu do triệu chứng của bệnh và tác dụng phụ khi điều trị, vì thế bệnh nhân ung thư máu thường sẽ ăn ít hơn. Do đó, hãy chia nhỏ các bữa ăn của bệnh nhân hằng ngày, mỗi bữa cách nhau vài tiếng với số lượng bữa ăn tăng lên thay vì ba bữa chính như trước sẽ giúp cung cấp năng lượng tốt hơn cho người bệnh.

2.3. Rau, củ, trái cây

Ngoài các loại thực phẩm giàu chất đạm và năng lượng cao, bệnh nhân ung thư máu cũng nên được sử dụng nhiều hơn các loại rau, củ và trái cây trong bữa ăn hàng ngày của bản thân. Bởi rau, củ và trái cây ngoài được biết đến với vai trò là nguồn cung cấp chất xơ quan trọng, cung cấp nhiều loại vitamin thì cũng là nguồn năng lượng rất dồi dào cho bệnh nhân.

2.4. Uống nhiều nước

Những phương pháp điều trị ung thư máu hoặc tác dụng phụ của chúng gây như nôn mửa, tiêu chảy,… có thể khiến cơ thể bệnh nhân bị mất nước. Do vậy, việc bổ sung nước cho bệnh nhân khi điều trị ung thư máu là điều hết sức cần thiết. Khi bổ sung nước cho bệnh nhân, cần đảm bảo cân bằng giữa lượng nước uống vào và lượng nước mất đi.

3. Lời khuyên khi sử dụng thực phẩm cho bệnh nhân ung thư máu

– Bệnh nhân cần rửa tay và vệ sinh cá nhân tốt trước khi ăn để tránh nhiễm khuẩn xảy ra.

– Các loại trái cây và hoa quả nên được rửa kỹ trước khi ăn, tốt nhất nên bóc hoặc gọt vỏ trước sử dụng.

– Quá trình chế biến thức ăn, người chế biến và dụng cụ chế biến đều cần đảm bảo các yêu cầu về vệ sinh.

– Không nên sử dụng các loại thức ăn ở dạng sống như rau sống, thịt sống hoặc tái,…

– Khi sử dụng lại thức ăn, nên hâm nóng trước khi dùng.

– Không để các loại thức ăn sống chưa nấu chín cạnh các loại thực phẩm đã được chế biến, đặc biệt đối với các loại thức ăn giàu dinh dưỡng (thịt , cá,..) là môi trường lý tưởng để vi khuẩn phát triển.

4. Một số thực phẩm bổ máu phòng nguy cơ mắc bệnh ung thư máu

4.1. Thịt bò

Thịt bò nói riêng, và các loại thịt đỏ nói chung, rất giàu sắt, giúp tăng lượng huyết sắc tố cho cơ thể. Mọi người nên ưu tiên phần thịt bò nạc, bởi 100g thịt bò nạc chứa tới 3,1%mg sắt.

Như vậy, chỉ cần ăn 100g thịt bò nạc là bạn đã cung cấp được 21% lượng sắt mà cơ thể cần mỗi ngày.

4.2. Bí ngô

Ngoài sắt, bí ngô còn chứa rất nhiều caroten, kẽm, phốt pho, protein thực vật, các axit amin,… là những chất dinh dưỡng tốt cho máu. Hạt bí ngô sẽ là thực phẩm bổ máu hoàn hảo cho những người thích ăn vặt vì trong 100g hạt bí ngô có chứa tới 15mg sắt.

4.3. Khoai tây

Khoai tây lại chứa nhiều tinh bột, cung cấp năng lượng cho cơ thể phòng chống lại bệnh tật. Tuy nhiên, mọi người chỉ nên ăn khoai tây hấp, luộc, hầm. Không nên ăn khoai tây rán vì nó chứa nhiều chất béo bão hòa, có hại cho sức khỏe. Đặc biệt, nên loại bỏ những củ khoai tây đã mọc mầm, không nên sử dụng, bởi chúng chứa rất nhiều độc tố.

4.4. Các loại đậu đỗ

Tất cả các loại đỗ, bao gồm đỗ đen, đỗ tương, đậu đỏ, đỗ xanh, đậu ngự,… đều rất giàu chất sắt. Molypden, một khoáng chất có vai trò quan trọng trong kích hoạt enzyme và trong quá trình hấp thụ sắt cũng có rất nhiều trong hạt đỗ.

Tuy là thực phẩm bổ máu tuyệt vời, nhưng mọi người cần ngâm hạt đỗ qua đêm trước khi chế biến để loại bỏ bớt axit phytic. Axit phytic là chất có thể ức chế cơ thể hấp thu sắt.

Trên đây là những giới thiệu sơ lược về tầm quan trọng của chế độ dinh dưỡng cho người ung thư máu và các lời khuyên dinh dưỡng dành cho người bệnh. Để có chế độ dinh dưỡng phù hợp nhất, bệnh nhân nên tham khảo kỹ ý kiến của bác sĩ để nhận được sự tư vấn khoa học nhất.