Tác dụng phụ khi điều trị ung thư có khắc phục được không?
Hiện nay, ung thư là nhóm bệnh lý nguy hiểm và chưa có thuốc điều trị. Đặc biệt, những tác dụng phụ không mong muốn trong quá trình này dễ khiến bệnh nhân suy giảm sức đề kháng cơ thể để chống lại bệnh tật. Vì vậy, nhiều bệnh nhân lo lắng và đi tìm cho mình giải pháp hạn chế tác dụng phụ khi điều trị ung thư.
Nội dung bài viết
1. Ung thư thực chất là gì
Hiện tượng các tế bào phân chia và phát triển một cách không ổn định theo cấu trúc vốn có và gây hại đến các mô khỏe mạnh khác bằng cách xâm lấn hoặc di căn gọi là ung thư. Theo cách hiểu khác, đây là quá trình thay đổi về mức độ sản sinh, phát triển của tế bào và gây hại đến cơ thể.
Ung thư là một nhóm các bệnh gây hại đến sức khỏe và tính mạng con người. Mọi tế bào của chúng ta nếu không được nuôi dưỡng khỏe mạnh đều có thể xuất hiện tình trạng này. Hiện nay, có hơn 100 loại ung thư gây hại đến con người.
Quá trình phát triển của tế bào ung thư xuất phát từ một tế bào đơn. Chúng phát triển qua từng giai đoạn, tăng dần mức độ tổn thương từ cơ bản đến hình thành khối u ác tính. Theo thời gian, xuất hiện tình trạng di căn và xâm lấn đến các tế bào khỏe mạnh còn lại của cơ thể.
2. Phương pháp điều trị ung thư phổ biến nhất hiện nay
Hiện nay, chưa có phương pháp điều trị dứt điểm căn bệnh ung thư quái ác này. Tuy nhiên, sự phát triển của nền Y học đã cho ra đời nhiều phương pháp kìm hãm và làm chậm quá trình phát triển của tế bào ung thư, hạn chế sự xâm lấn và di căn để duy trì sức khỏe cho người bệnh. Một số phương pháp tiêu biểu như:
- Sử dụng thuốc.
- Phẫu thuật.
- Tiến hành trị xạ – trị liệu.
3. Tác dụng phụ khi điều trị ung thư
Như chúng ta đã biết, các phương pháp điều trị ung thư hiện nay đều gây ảnh hưởng đến cơ thể người bệnh, đặc biệt là phương pháp trị xạ – trị liệu.
Làm chết các tế bào xung quanh
Khi thực hiện trị xạ – trị liệu, các tia bức xạ ion hóa và thuốc không chỉ tác dụng lên tế bào ung thư mà còn gây ra các tổn thương ở tế bào xung quanh. Từ đó, gây suy giảm chức năng và đẩy nhanh quá trình lão hóa của chúng.
Trong một số trường hợp, quá trình trị xạ – trị liệu có thể tiêu hủy một số hồng cầu, tiểu cầu, bạch cầu trong máu. Đây là nguyên nhân một số bệnh nhân có xu hướng thiếu máu, giảm bạch cầu,… dẫn đến triệu chứng mệt mỏi, choáng váng sau điều trị.
Nôn ói
Trong nhóm thuốc điều trị ung thư thường chứa các chất như: Carmustine, Cisplatin,… gây nôn ói cho người bệnh sau trị xạ – trị liệu. Để tránh trường hợp nôn ói kéo dài gây mất kiểm soát lượng thuốc điều trị, nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa như sử dụng nhóm thuốc kháng Receptor Serotonin 5HT3 trong và sau khi tiến hành phương pháp trên.
Suy nhược cơ thể
Một trong số những tác dụng phụ khi điều trị ung thư hiện nay là tình trạng khó thở, mỏi mệt, suy giảm sức khỏe,… Lý giải nguyên nhân này, các bác sĩ chuyên khoa cho rằng hiện tượng này xuất hiện do nhiễm trùng, thiếu máu, trầm cảm hay do sức đề kháng bệnh nhân không khỏe mạnh.
Rụng tóc
Trong quy trình điều trị bệnh, các bác sĩ thường xuyên phải sử dụng các loại thuốc tiêu diệt tế bào có khả năng tái tạo, phát triển nhanh để kìm hãm khối ung thư. Do đó, thuốc tác dụng lên toàn bộ cơ thể, bao gồm những tế bào có khả năng tăng trưởng nhanh như: tóc, tế bào biểu bì, da, nang lông,…
Niêm mạc miệng bị viêm
Nếu bệnh nhân tiến hành trị xạ – trị liệu tại các vùng như đầu, cổ, mặt,… hoặc được kê đơn các nhóm thuốc Cisplatin, Carboplatin, Methotrexate,… trong quá trình điều trị sẽ làm xuất hiện tình trạng viêm niêm mạc miệng. Các triệu chứng đau nhức sẽ tăng dần, phụ thuộc vào thể lực của bệnh nhân. Quá trình ăn uống sẽ gặp nhiều bất tiện. Nếu tình trạng tiến triển nặng, có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để được kê các đơn thuốc phù hợp hoặc thường xuyên vệ sinh sạch sẽ răng miệng.
Tổn thương thần kinh ngoại biên
Tùy thuộc vào tính chất khối ung thư, các bác sĩ chuyên khoa có thể sử dụng nhóm thuốc Vinca alkaloids trong điều trị. Đây được coi là nhóm thuốc gây ra nhiều tác dụng phụ nguy hiểm. Bệnh nhân có thể gặp các cảm giác như châm chích, tê nhức, đông cứng, mất cảm giác tứ chi. Tình trạng kéo dài sẽ dẫn đến mất lực ở các khớp.
Hiện nay, nhóm thuốc này vẫn chưa có phương pháp để hạn chế tác dụng phụ. Do đó, nên cân nhắc trước khi sử dụng.
4. Giải pháp an toàn, hạn chế tác dụng phụ khi điều trị ung thư
Phương pháp điều trị ung thư có thể tiêu diệt được tế bào ung thư hoặc kéo dài sự sống của người bệnh. Tuy nhiên, trong quá trình trị liệu, có thể mang đến cho người bệnh rất nhiều biến chứng nguy hiểm. Do đó, để hạn chế tác dụng phụ khi điều trị ung thư, bệnh nhân có thể lưu ý một số cách như sau:
Chế độ dinh dưỡng
Thực phẩm hàng ngày đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp dưỡng chất nhằm tạo ra năng lượng và nuôi dưỡng, tái tạo hệ thống các tế bào. Do đó, trước, trong và sau khi điều trị ung thư, bệnh nhân nên thiết lập cho mình một chế độ dinh dưỡng khoa học và hợp lý. Các bữa ăn trong ngày nên chia nhỏ để cơ thể dễ hấp thu. Hạn chế các nhóm thức ăn nhiều đường hóa học, muối và dầu mỡ.
Tâm lý thoải mái
Hiện nay, rất nhiều bệnh nhân khi đối mặt với căn bệnh quái ác này thường lo lắng và sợ hãi. Từ đó, sức khỏe cơ thể dần suy yếu, tác dụng phụ của thuốc điều trị cũng trở nên bộc phát mạnh mẽ hơn. Để quy trình điều trị diễn ra thuận lợi và hạn chế tác dụng phụ khi điều trị ung thư, bệnh nhân nên giữ tâm lý vui vẻ, thoải mái và có niềm tin vào bác sĩ chuyên môn.
Ung thư là căn bệnh quái ác và đe dọa đến tính mạng con người. Tuy nhiên, bệnh nhân nên giữ vững tâm lý thoải mái và thực hiện chế độ dinh dưỡng hợp lý bên cạnh phương pháp điều trị để đem lại hiệu quả tốt nhất. Trong quá trình điều trị, nên tìm hiểu và lựa chọn giải pháp an toàn để hạn chế tác dụng phụ khi điều trị ung thư, tránh suy giảm sức đề kháng cơ thể, làm ảnh hưởng đến quá trình điều trị.