U tuyến yên lành tính có đáng lo ngại không? Điều trị như thế nào?

Tuyến yên là một trong những tuyến nội tiết quan trọng của cơ thể, có tác dụng điều hòa những tuyến nội tiết khác thực hiện bài tiết hormone. Đồng thời, làm nhiệm vụ phóng thích những hormone gây bất lợi cho cơ thể, tác động trực tiếp lên các mô. Vì thế, nhiều người băn khoăn khi xuất hiện u tuyến yên lành tính có đáng lo ngại không? Các bạn hãy theo dõi nội dung bài viết dưới đây để tìm lời giải đáp cho vấn đề này.

1. U tuyến yên là gì?

Khi các tế bào trong tuyến yên tăng trưởng bất thường, vượt mức kiểm soát của cơ thể. Số lượng tế bào hình thành tăng nhanh hơn nhiều so với số lượng tế bào chết đi sẽ dẫn đến hình thành khối u.

Bất kể độ tuổi, đối tượng nào cũng có thể bị u tuyến yên bởi đây là bệnh thường gặp. Theo thống kê, số lượng người mắc khối u ở người trưởng thành là 0,1%. Phổ biến nhất là ở những người thuộc nhóm nội tiết nhiều hay có vấn đề về di truyền.

Hầu hết các khối u tuyến yên đều là lành tính, phát triển chậm và không phải là ung thư. Lúc này, khối u chỉ nằm trong tuyến yên hoặc ở các mô xung quanh, không xâm lấn sang những bộ phận khác. Vì thế, nó không gây nguy hiểm đến tính mạng nên người bệnh hoàn toàn có thể yên tâm.

2. U tuyến yên lành tính có đáng lo ngại không?

U tuyến yên lành tính mặc dù không đe dọa đến tính mạng nhưng nếu khối u phát triển lớn sẽ gây nhiều biến chứng nguy hiểm. Những biến chứng này có thể sẽ khiến chất lượng cuộc sống của người mắc bị ảnh hưởng. Một số biến chứng phổ biến bao gồm:

2.1. Gây thiếu hormone

Khi khối u trong tuyến yên lớn sẽ làm chức năng của cơ quan này suy giảm, tác động trực tiếp đến quá trình sản xuất hormone của tuyến yên. Lúc này, những hormone do tuyến yên sản xuất sẽ bị suy giảm, không đáp ứng đủ nhu cầu của cơ thể. Khi cơ thể bị thiếu hormone sẽ gặp phải một số triệu chứng điển hình như:

• Cơ thể suy nhược, thiếu sức sống và hay cảm thấy lạnh.
• Thường xuyên xảy ra tình trạng buồn nôn và nôn mửa.
• Chức năng tình dục bị rối loạn.
• Lượng nước tiểu mỗi lần đi ngoài đều tăng lên.
• Không rõ nguyên nhân vì sao bị tăng cân hoặc sụt cân.
• Ở nữ giới còn có thêm triệu chứng điển hình nữa là chu kỳ kinh nguyệt rối loạn hoặc không có chu kỳ kinh nguyệt.

2.2. U tuyến yên khiến hormone tăng trưởng sản xuất nhiều hơn

Nhiều trường hợp khi khối u tuyến yên xuất hiện sẽ khiến cơ thể sản xuất quá nhiều hormone tăng trưởng GH. Việc dư thừa hormone này gây ra một số triệu chứng điển hình là:

• Khuôn mặt trở nên thô hơn.
• Phì đại ở cánh tay và bàn tay.
• Cơ thể bị vã mồ hôi thường xuyên.
• Huyết áp tăng.
• Xảy ra nhiều vấn đề về sức khỏe tim mạch.
• Gây đau nhức khớp.

• Cơ thể mọc nhiều lông hơn.
• Răng không thẳng hàng.
• Đối với thanh thiếu niên hay trẻ nhỏ sẽ phải đối mặt với tình trạng quá cao hoặc phát triển quá nhanh.

2.3. U tuyến yên khiến hormone tuyến vỏ thượng thận ACTH tăng mạnh hơn

Khi xuất hiện u tuyến yên lành tính sẽ khiến hormone tuyến vỏ thượng thận ACTH tăng trưởng nhiều hơn. Lượng ACTH nhiều sẽ càng kích thích lượng hormone cortisol sản xuất ra nhiều hơn. Điều này gây cho người bệnh hội chứng Cushing với các triệu chứng dễ nhận biết sau:

• Vùng bụng và phía trên của lưng ngày càng gia tăng lượng mỡ tích tụ.
• Gương mặt trở nên tròn như trăng rằm.
• Cẳng chân và cánh tay trở nên mảnh khảnh hơn.
• Xương yếu.
• Tình trạng xuất hiện trên da: Nổi mụn, da dễ bầm tím, rạn da.
• Gia tăng nguy cơ tăng huyết áp, tăng đường huyết.
• Người bệnh hay rơi vào tình trạng lo âu, dễ bị kích động, trầm cảm.

2.4. Thúc đẩy tiết hormone tuyến giáp

Khối u tuyến yên hình thành sẽ thúc đẩy tiết hormone tuyến giáp, làm gia tăng lượng thyroxin được tiết ra. Lượng thyroxine nhiều là nguyên nhân gây bệnh cường giáp và khiến quá trình chuyển hóa của cơ thể bị ảnh hưởng. Căn bệnh này sẽ gây ra một số tình trạng sau:

• Nhịp tim bất thường hoặc tim đập nhanh hơn so với bình thường.
• Thường xuyên xảy ra tình trạng lo lắng. Dễ bị kích động bởi những vấn đề đơn giản.
• Nhu động ruột có thường xuyên.
• Tình trạng vã mồ hôi nhiều.
• Sụt cân không rõ nguyên nhân.

2.5. Tăng lượng tiết hormone prolactin

U tuyến yên lành tính sẽ khiến lượng hormone prolactin tăng cường được tiết ra. Loại hormone này sẽ làm cho hormone sinh dục suy giảm ở cả nam và nữ giới, ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản.

Dấu hiệu tăng hormone prolactin ở phụ nữ

• Phụ nữ bị rối loạn chu kỳ kinh nguyệt.
• Nhiều người bị thiếu hoặc mất chu kỳ kinh nguyệt.
• Từ vú tiết ra dịch màu trắng

Dấu hiệu tăng hormone prolactin ở nam giới

• Số lượng tinh trùng bị suy giảm, gây ảnh hưởng đến khả năng thụ tinh.
• Ham muốn tình dục suy giảm, rối loạn cương dương.

• Vú to hơn bình thường.

3. Chẩn đoán và điều trị u tuyến yên lành tính

Để phát hiện khối u và xác định chính xác kích thước thì việc tiến hành chẩn đoán thông qua triệu chứng cùng xét nghiệm kiểm tra là rất cần thiết. Những xét nghiệm thường được chỉ định là xét nghiệm máu, nước tiểu; tiến hành chụp MRI…

Khi xác định đó là u tuyến yên lành tính, các bạn sĩ sẽ cân nhắc kỹ lưỡng để đưa ra phương án điều trị phù hợp. Cụ thể như sau:

• Không phải tiến hành điều trị trong trường hợp khối u lành tính, có kích thước nhỏ và không gây ra triệu chứng lâm sàng. Tuy nhiên, bệnh nhân cần tuân thực hiện tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ để theo dõi sự phát triển của khối u. Từ đó, khi cần thiết sẽ nhanh chóng có biện pháp xử lý, can thiệp kịp thời.
• Bác sĩ thực hiện phẫu thuật cắt bỏ khối u nếu khối u lớn và khiến các vùng xung quanh bị chèn ép. Việc phẫu thuật thông qua mũi, xoang hoặc hộp sọ.
• Bác sĩ sẽ chỉ định xạ trị đối với trường hợp tái phát sau phẫu thuật hoặc bệnh nhân không thể thực hiện phẫu thuật. Mục đích của xạ trị là thu nhỏ khối u và làm khối u phát triển chậm lại.

U tuyến yên lành tính không gây nguy hiểm đến tính mạng. Trường hợp khối u phát triển lớn và tác động đến chất lượng cuộc sống thì cần đi thăm khám sớm để được điều trị kịp thời.