Xạ trị ung thư đại tràng có đau không?

Có nhiều phương pháp điều trị ung thư đại tràng, trong đó xạ trị là phương pháp tương đối phổ biến. Vậy cụ thể, xạ trị ung thư đại tràng thế nào và khi nào cần xạ trị? Mời bạn đọc cùng tìm hiểu cụ thể qua bài viết dưới đây.

1. Xạ trị ung thư đại tràng là gì?

Xạ trị là dùng tia có năng lượng cao (tia X) để diệt tế bào ung thư hoặc thu nhỏ tế bào. Xạ trị có thể từ bên ngoài cơ thể hoặc bên trong. Xạ trị có thể giúp hỗ trợ sau mổ bằng cách diệt số tế bào ung thư còn sót lại mà mắt trần không nhìn thấy trong khi mổ. Nếu khối u quá lớn hoặc ở vị trí khó mổ chúng ta có thể cho xạ trị trước cho khối u nhỏ lại để mổ dễ hơn.

Công dụng chính của xạ trị trong điều trị ung thư đại tràng là khi ung thư dính vào một cơ quan nội tạng hoặc dính vào thành bụng, có thể phẫu thuật viên đã không lấy hết mọi tế bào ung thư ra được. Vì vậy, xạ trị hỗ trợ tiêu diệt các tế bào còn sót lại.

2. Xạ trị ung thư đại tràng có đau không?

Xạ trị là một trong những phương pháp điều trị chính cho bệnh nhân ung thư nói chung và bệnh nhân ung thư đại tràng nói riêng với hai mục đích chính là điều trị khối u và giảm nhẹ triệu chứng bệnh. Xạ trị có đau không là lo lắng của nhiều bệnh nhân ung thư khi được bác sĩ chỉ định điều trị tia xạ.

Xạ trị ung thư đại tràng là phương pháp sử dụng tia bức xạ ion hóa có năng lượng cao như tia X hay gamma hoặc các hạt nguyên tử như electron, proton chiếu vào khối u để tiêu diệt chúng. Cùng với phẫu thuật và hóa trị liệu, xạ trị là phương pháp điều trị đem lại hiệu quả trong điều trị nhiều bệnh ung thư, giảm nguy cơ ung thư tái phát, điều trị tốt triệu chứng giai đoạn muộn…

Có không ít bệnh nhân được bác sĩ chỉ định xạ trị tỏ ra lo lắng vì không biết xạ trị có đau không. Thực tế, dù ít hay nhiều, bất kì phương pháp điều trị ung thư nào đều có những tác dụng không mong muốn nhất định. Với bệnh nhân điều trị bằng tia xạ, đau rát da cũng là triệu chứng khá phổ biến tuy nhiên mức độ biểu hiện ở mỗi bệnh nhân là khác nhau. Ở một số bệnh nhân, ở vùng điều trị da trở nên sưng tấy, đỏ, da cũng có thể bị loét đau. Thông thường, đau rát sẽ biến mất sau khi liệu trình điều trị kết thúc.

Ngoài tác dụng phụ trên, bệnh nhân điều trị xạ trị có thể phải đối mặt với một số tác dụng phụ khác như:

•  Khô da, rụng lông, tóc…
• Vùng đầu cổ: cảm giác khó chịu vùng miệng, khô miệng, đỏ, viêm loét niêm mạc, đau, chảy máu, khó ăn uống…
• Vùng hầu, thực quản: khó nuốt, nuốt đau, nuốt sặc
• Ho khan dai dẳng
• Tăng áp lực nội sọ gây buồn nôn, nhức đầu, thay đổi hành vi…

3. Đối phó với chứng đau rát da sau xạ trị ung thư đại tràng như thế nào?

Thực tế, các tác dụng phụ đều sẽ thuyên giảm sau khi kết thúc liệu trình điều trị một thời gian. Để bệnh nhân không lo lắng quá mức và tập trung điều trị, các bác sĩ thường sẽ thông báo trước một số tác dụng phụ có thể gặp phải và cách xử lý.

Riêng với triệu chứng đau rát vùng da sau điều trị tia xạ, cần chú ý rửa da sạch và để khô tự nhiên, dùng một số loại kem bôi da giảm tấy đỏ và sử dụng thêm thuốc kháng sinh khi có nhiễm khuẩn và thuốc giảm đau khi đau nhiều. Bệnh nhân có triệu chứng này cũng cần lưu ý giữ ẩm da, tránh ánh nắng tiếp xúc với vùng da tổn thương, không mặc quần áo bó gây khó chịu, không chà xát, gãi làm xước vùng điều trị… Với trường hợp bệnh nhân đau liên tục không thuyên giảm tại một vị trí cần thông báo với bác sĩ để có hướng điều trị hợp lý, kịp thời.

Điều trị ung thư là cả một quá trình chiến đấu lâu dài của người bệnh và cả bác sĩ. Trước khi chỉ định điều trị tia xạ cho bệnh nhân ung thư, bác sĩ phải tính toán cẩn thận để đưa ra phác đồ hiệu quả nhất dựa trên các xét nghiệm. Tin tưởng và tuân thủ theo đúng phác đồ điều trị của bác sĩ là điều kiện cần có để quá trình điều trị bệnh đạt hiệu quả.

4. Bệnh nhân ung thư đại tràng nên ăn gì sau xạ trị?

•       Chọn các loại thực phẩm lành mạnh

Các chuyên gia cho rằng việc kiêng khem quá độ của bệnh nhân ung thư sẽ làm cơ thể thiếu hụt chất dinh dưỡng trầm trọng, ảnh hưởng đến thể trạng sức khỏe chung. Thay vì kiêng khem tiêu cực, bạn nên lựa chọn cho mình chế độ ăn uống cân bằng, đa dạng các loại thực phẩm trong chế độ ăn.

Một số loại thực phẩm thường được khuyên dùng là bánh mì, ngũ cốc nguyên hạt, nước ép trái cây, rau xanh… Ngoài ra, có một số thực phẩm bệnh nhân ung thư cần hạn chế là thực phẩm nhiều dầu mỡ, đồ ăn tái, chiên nướng…

•       Hãy cố gắng ăn ngay cả khi bạn không có cảm giác thèm ăn

Bệnh nhân điều trị ung thư thường không có cảm giác thèm ăn, ngược lại người bệnh còn dễ bị buồn nôn, nôn ói, chướng bụng, đầy bụng…

Chọn các loại thực phẩm giàu calo, giàu dinh dưỡng, đặc biệt ưu tiên các loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật như bơ, quả hạnh nhân, ngũ cốc nguyên hạt…

Để ăn uống dễ dàng, người bệnh nên chia nhỏ bữa ăn, khẩu phần ăn trong ngày để đảm bảo tiêu hóa tốt, tránh gây áp lực lên các cơ quan như dạ dày, gan… vốn hoạt động chưa tốt của người bệnh

•       Hãy ăn bất cứ khi nào, đừng chờ đến khi bạn đói

Cố gắng chế biến đa dạng các loại món ăn để thêm phần hấp dẫn, ngon miệng, kích thích cảm giác thèm ăn của bạn. Ngoài ra, việc trang trí món ăn đẹp mắt cũng khiến người bệnh có cảm giác muốn ăn hơn.

•       Biết lựa chọn đồ ăn để cải thiện triệu chứng bệnh

Như chúng ta đã biết, rất nhiều loại thực phẩm có tác dụng tốt trong hỗ trợ giảm nhẹ các triệu chứng bệnh. Trong quá trình điều trị ung thư nếu bạn bị táo bón, hãy uống nhiều nước và bổ sung các loại thực phẩm giàu chất xơ như đậu, đậu lăng, rau xanh, trái cây tươi.

Trường hợp bị tiêu chảy, hãy chú ý ăn nhạt, uống nhiều nước để giữ nước, lựa chọn các loại thực phẩm mềm để ăn.

Nếu cảm thấy buồn nôn hay thường xuyên nôn ói, bạn nên chọn thực phẩm nhạt, tránh thức ăn nhiều dầu mỡ, có mùi mạnh…

•       Đảm bảo các loại thực phẩm bạn ăn là an toàn nhất

Để tìm cho mình chế độ ăn hợp lý nhất, bạn cần tham khảo ý kiến tư vấn của bác sĩ điều trị

Bệnh nhân điều trị ung thư thường có sức đề kháng yếu, cơ thể dễ bị tấn công. Việc đảm bảo chế độ ăn với các loại thực phẩm an toàn có thể giúp người bệnh hồi phục nhanh chóng hơn, tránh ảnh hưởng đến hiệu quả của các phương pháp điều trị bệnh bạn cần chú ý:

•       Luôn để ý đến hạn sử dụng thực phẩm
•       Nấu chín các loại thức ăn
•       Không mua, tích trữ quá nhiều các loại thực phẩm chỉ bảo quản trong thời gian ngắn như rau xà lách
•       Sử dụng thớt, dao để chế biến đồ ăn sống riêng…

Thực tế, ăn uống cho bệnh nhân ung thư đại tràng như thế nào phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, quan trọng nhất là thể trạng, sở thích ăn uống cũng như phương pháp điều trị bệnh… Để lựa chọn cho mình chế độ ăn hợp lý nhất, người bệnh cần tham khảo ý kiến tư vấn trực tiếp của bác sĩ điều trị.

Hy vọng bài viết trên đã cung cấp những thông tin hữu ích về xạ trị ung thư đại tràng.