Tìm hiểu về ung thư tuyến tiền liệt tái phát

Ung thư tuyến tiền liệt có thể quay trở lại trong khu vực của tuyến tiền liệt (ngay cả khi tuyến này đã được cắt bỏ), hoặc tái phát trong xương. Trong cả hai trường hợp này đều được gọi là tái phát bệnh ung thư tuyến tiền liệt. Bên cạnh đó, tế bào ung thư tái phát trong xương vẫn được điều trị như ung thư tuyến tiền .

1. Ung thư tuyến tiền liệt tái phát là gì?

Khi đó các tế bào ung thư tuyến tiền liệt sống sót đã trở nên rõ ràng hơn và được tìm thấy thêm một lần nữa trên kiểm tra.

Thông thường sau phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt, nồng độ PSA (Kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt – Prostate specific antigen) trong máu giảm và gần như không thể phát hiện. Còn ở xạ trị, mức PSA thường giảm xuống mức ổn định và thấp.

Nhưng nếu mức PSA bắt đầu tăng (bất cứ lúc nào) sau khi điều trị, thì tình trạng tái phát cục bộ hoặc xa có thể xảy ra, và bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm bổ sung.

Hiện tại ung thư tuyến tiền liệt cục bộ có thể tái phát bên trong mô sát bên tuyến tiền liệt hoặc trong túi tinh (hai túi nhỏ bên cạnh tuyến tiền liệt, giúp lưu trữ tinh dịch). Ngoài ra ung thư cũng có thể ảnh hưởng đến các hạch bạch huyết xung quanh khu vực bên trong khung chậu hoặc bên ngoài khu vực này.

Bên cạnh đó ung thư tuyến tiền liệt cũng có thể lan đến các mô bên cạnh tuyến tiền liệt, chẳng hạn như các cơ giúp kiểm soát việc đi tiểu, trực tràng hoặc thành chậu. Ngoài ra nó cũng có thể đi qua dòng máu và tái phát xa trong xương hoặc các cơ quan khác. Và sự lây lan này được gọi là di căn. Thông thường di căn đi qua các đường bạch huyết được gọi là di căn bạch huyết, còn với những trường hợp di căn qua đường máu được gọi là di căn máu.

2. Làm thế nào có thể phát hiện ung thư tuyến tiền liệt tái phát?

Sau khi điều trị ung thư tuyến tiền liệt, bệnh nhân sẽ được đi kiểm tra y tế vài tháng một lần theo chỉ định của bác sĩ. Thông thường mỗi lần hẹn khám theo dõi, bác sĩ sẽ yêu cầu bệnh nhân xét nghiệm máu để đo mức PSA (Kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt – Prostate specific antigen). Xét nghiệm này giúp bác sĩ phát hiện tái phát ung thư. Không những thế nếu bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng mới, họ nên báo cáo với bác sĩ, bởi vì những điều này có thể thúc đẩy thử nghiệm khác.

Khi kết quả xét nghiệm PSA cho thấy ung thư đã quay trở lại hoặc tiếp tục lan rộng, thì tia X và các xét nghiệm hình ảnh khác (như quét xương) có thể được thực hiện, tùy thuộc vào tình huống và triệu chứng của bệnh nhân. Ngoài ra bác sĩ có thể sử dụng chất đánh dấu phóng xạ có tên Axumin trong chụp PET nhằm giúp phát hiện và khoanh vùng bất kỳ ung thư tái phát nào để có thể sinh thiết hoặc điều trị.

3. Dấu hiệu ung thư tuyến tiền liệt tái phát

Dưới đây là một số dấu hiệu có thể chỉ ra ung thư tuyến tiền liệt đã quay trở lại hoặc lan rộng, bao gồm:

• Liên quan đến hạch bạch huyết. Những trường hợp có các tế bào ung thư trong các hạch bạch huyết ở vùng xương chậu có nhiều khả năng tái phát căn bệnh này.
• Kích thước khối u. Nói chung, khối u càng lớn thì cơ hội tái phát càng lớn.
• Điểm Gleason. Điểm càng cao, cơ hội tái phát càng lớn. Do đó bác sĩ có thể cho bệnh nhân biết điểm số của họ khi kết quả sinh thiết đã có từ phòng thí nghiệm.
• Giai đoạn. Giai đoạn của bệnh ung thư là một trong những yếu tố quan trọng nhất để lựa chọn phương pháp điều trị, cũng như để dự đoán triển vọng tương lai của bệnh ung thư.Điều trị ung thư tuyến tiền liệt tái phát như thế nào?

Nếu ung thư tuyến tiền liệt tái phát xảy ra, việc điều trị theo dõi tùy thuộc vào phương pháp điều trị, mức độ ung thư, vị trí tái phát, các bệnh khác, tuổi và các khía cạnh khác của tình trạng y tế bệnh nhân.

Thông thường một điều trị có thể bao gồm liệu pháp hormone. Hiện tại các nhà nghiên cứu đang thử nghiệm các loại thuốc mới để ngăn chặn tác động của hormon nam (điều này có thể khiến ung thư tuyến tiền liệt phát triển) hoặc ngăn ngừa ung thư tuyến tiền liệt phát triển.

Xạ trị, siêu âm, phương pháp áp lạnh, dòng điện hoặc thuốc có thể được sử dụng để làm giảm các triệu chứng đau xương. Ngoài ra hóa trị hoặc các phương pháp điều trị khác (vẫn đang được nghiên cứu về mặt y tế) cũng là những lựa chọn hữu ích.

Bây giờ trong các thử nghiệm lâm sàng là một số loại vắc-xin có thể giúp tăng cường hệ thống miễn dịch của cơ thể, bằng cách chống lại các tế bào ung thư tuyến tiền liệt. Trong đó Provenge là loại vắc-xin duy nhất hiện có sẵn trên thị trường.

4. Cách phòng ngừa ung thư tuyến tiền liệt tái phát?

Để phòng ngừa ung thư tuyến tiền liệt tái phát, hãy thực hiện các biện pháp sau:

4.1. Chế độ ăn uống lành mạnh

Có một số bằng chứng cho thấy việc lựa chọn một chế độ ăn uống lành mạnh gồm ít chất béo và nhiều loại trái cây, rau xanh có thể góp phần làm giảm nguy cơ ung thư tiền liệt.

Thực phẩm chứa chất béo cần hạn chế bao gồm các loại thịt, các loại hạt, dầu mỡ, và các sản phẩm từ sữa, như sữa và pho mát.

Trong một số nghiên cứu, nam giới tiêu thụ nhiều chất béo mỗi ngày có nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt cao hơn những người khác. Vì vậy, để phòng bệnh ung thư tuyến tiền liệt, nam giới nên giảm lượng chất béo ăn mỗi ngày, hoặc chọn những thực phẩm có ít chất béo, vừa giúp bạn duy trì cân nặng khỏe mạnh vừa tăng cường sức khỏe của tim. Ngoài ra, nam giới nên bổ sung chất béo từ thực vật thay vì động vật. Ví dụ, dùng dầu oliu.

Tăng cường các loại trái cây và rau quả mỗi ngày. Trái cây và rau quả cung cấp các vitamin và chất dinh dưỡng, được cho là làm giảm nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt. Ăn nhiều rau xanh và trái cây cũng giúp bạn có xu hướng ăn ít các loại thực phẩm giàu chất béo.

Ăn nhiều cá. Các loại cá béo như cá hồi, cá ngừ, cá trích chứa axit béo omega-3, một loại axit béo giúp giảm nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt. Ngoài các loại cá béo, hạt lanh cũng chứa lượng omega-3 phong phú.

Hạn chế sử dụng các sản phẩm từ sữa. Theo các nghiên cứu, nam giới ăn uống nhiều các sản phẩm từ sữa, như pho mát, sữa chua, sữa có nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt cao nhất.

4.2. Duy trì một trọng lượng khỏe mạnh

Duy trì một trọng lượng khỏe mạnh cũng chính là cách phòng ngừa ung thư tái phát. Nam giới thừa cân, béo phì, có chỉ số khối cơ thể trên 30 có nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt cao hơn. Vì vậy, nếu bạn đang thừa cân thì hãy mau chóng giảm cân, bằng cách cắt giảm lượng Calo và tăng cường hoạt động thể chất. Nếu đã có trọng lượng hợp lý, bạn nên duy trì bằng cách tập thể dục đều đặn các ngày trong tuần, đồng thời có chế độ ăn uống lành mạnh gồm nhiều trái cây, rau và ngũ cốc.

4.3. Tập thể dục đều đặn hàng ngày

Tập thể dục mang lại nhiều lợi ích sức khỏe, như có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim và ung thư khác, trong đó có ung thư tuyến tiền liệt tái phát.

Các nghiên cứu về tập thể dục và nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt đã chỉ ra rằng nam giới thường xuyên tập thể dục là cách phòng bệnh ung thư tuyến tiền liệt hiệu quả. Tập thể dục có thể giúp bạn duy trì trọng lượng khỏe mạnh, hoặc giúp bạn giảm cân.

Bạn nên tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, và đều đặn các ngày trong tuần. Ngoài các hoạt động thể dục như chạy, đi bộ, bơi, vv… nam giới có thể tăng cường hoạt động thể chất bằng cách như đi thang bộ, vv…