Những điều cần biết về ung thư di căn
So với giai đoạn ung thư sớm, tiên lượng sống cho bệnh nhân ung thư giai di căn thường dè dặt hơn rất nhiều. Tuy nhiên, nếu được xem xét hỗ trợ điều trị, người bệnh vẫn có thể cải thiện tình trạng, kéo dài thời gian sống.
Nội dung bài viết
1. Ung thư di căn là gì?
Ung thư di căn là giai đoạn phát triển cuối cùng của bệnh. Lúc này, các khối u không còn giới hạn ở vị trí ung thư khởi phát mà đã lan rộng đến các hạch bạch huyết, cơ quan lân cận hay các cơ quan ở xa. Phổi, xương, gan, não… là những cơ quan mà ung thư thường di căn đến nhất.
2. Ung thư di căn như thế nào?
Tế bào ung thư có 2 đường lây lan và di căn tới các cơ quan khác, đó là:
- Đường máu: tế bào ung thư trôi theo dòng máu, mắc lại ở một nơi nào đó và sinh sôi, tăng trưởng ở đó. Phổi và gan là những nơi có mạch máu dày đặc nên tế bào ung thư hay mắc lại. Đó là lý do mà phổi và gan là 2 vị trí ung thư thường di căn đến sớm nhất.
- Hạch bạch huyết: Hạch bạch huyết là mạng lưới bao gồm các ống chia nhánh giống như mạch máu, tỏa khắp cơ thể. Hạch bạch huyết có chất dịch gần như trong suốt lưu thông ở trong, có nhiệm vụ bảo vệ cơ thể. Dọc đường đi của hạch bạch huyết có các bạch huyết nhỏ hình hạt đậu. Sau khi thoát khỏi u nguyên phát, tế báo ung thư có thể xâm nhập vào hạch bạch huyết và mắc ử lại các hạch bạch huyết. Bên cạnh đó, tế bào ung thư còn có thể di căn theo các lối ít bị cản trở vào các hốc, ống trong cơ thể.
3. Triệu chứng của ung thư di căn
Các triệu chứng và mức độ phụ thuộc vào kích thước và vị trí của các di căn.
- Ung thư di căn phổi gây khó thở, đau tức ngực do khối u phát triển chặn đường dẫn khí chính. Dịch quanh phổi cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Ngoài biểu hiện đau tức ngực, ung thư bàng quang di căn phổi cũng có thể khiến bệnh nhân ho khan, ho ra máu…
- Ung thư di căn gan có thể làm xuất hiện một số biểu hiện như sưng bụng, phù chân, tay, vàng da, vàng mắt, xuất hiện nhiều đốm nhỏ lạ trên da…
- Ung thư di căn xương dễ làm xương yếu, giòn, dễ gãy. Ngoài ra, bệnh nhân thường có cảm giác đau xương (xương cột sống, xương sườn, các chi…)
- Ung thư di căn đến não bộ: Một số triệu chứng ung thư di căn não thường gặp là: Đau đầu dữ dội, đau dễ lan sang cơ quan khác của cơ thể. Động kinh, bản thân không kiểm soát được hành động. Dễ bị liệt mặt, hoạt động của các cơ quan không tự chủ
- Ung thư di căn đến phổi: đau ngực, ho kéo dài, khó thở
4. Bị ung thư di căn sống được bao lâu?
Bị ung thư di căn sống được bao lâu là lo lắng của tất cả bệnh nhân cũng như người thân của họ. Thực tế, ngoài giai đoạn tiến triển ung thư, tiên lượng cho bệnh nhân ung thư như thế nào phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác như loại ung thư, độ tuổi, tình trạng sức khỏe chung của người bệnh (các bệnh lý đi kèm), mức độ đáp ứng điều trị…
Bị ung thư di căn sống được bao lâu là lo lắng của tất cả bệnh nhân và người nhà.
So với giai đoạn ung thư sớm, tiên lượng sống cho bệnh nhân ung thư giai đoạn di căn thường dè dặt hơn rất nhiều. Tuy nhiên, nếu được xem xét hỗ trợ điều trị, người bệnh vẫn có thể cải thiện tình trạng, kéo dài thời gian sống.
Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, tiên lượng sống 5 năm cho một số bệnh ung thư thường gặp ở giai đoạn cuối là:
- Ung thư đại tràng: 11%
- Ung thư trực tràng: 12%
- Ung thư vú: 21%
- Ung thư tuyến tiền liệt: 29%
- Ung thư tuyến giáp 28 – 51%…
5. Những vấn đề người bệnh phải đối mặt
So với các giai đoạn ung thư trước đó, biểu hiện ung thư giai đoạn cuối rất phức tạp, do ung thư không còn giới hạn ở vị trí u nguyên phát mà đã ảnh hưởng đến các cơ quan ở xa.
Một số vấn đề người bệnh thường phải đối mặt bao gồm:
- Đau đớn: Nhiều nghiên cứu cho biết có đến khoảng 75% ung thư giai đoạn muộn đều có triệu chứng đau ở mức độ trung bình hoặc đau dữ dội. Riêng tại Việt Nam, có đến khoảng 79% bệnh nhân ung thư cảm thấy đau đớn kể từ lúc được chẩn đoán.
- Nôn và buồn nôn: nôn và buồn nôn kéo dài là một trong những triệu chứng gây khó chịu và thường gặp nhất ở bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối, đặc biệt là các bệnh ung thư đường tiêu hóa
- Táo bón: thường gặp ở giai đoạn cuối do người bệnh ít hoạt động, uống ít nước, suy yếu các cơ bụng và sàn chậu
- Chán ăn, khô miệng, cân nặng giảm nhiều rất dễ gây suy sụp cho người bệnh nếu họ không được chăm sóc nâng đỡ tốt…
- Vấn đề tâm lý: với nhiều bệnh nhân ung thư, cú sốc tinh thần từ khi chẩn đoán ra bệnh đến lúc ung thư ở giai đoạn muộn đều rất phức tạp. Người bệnh thường có cảm giác lo lắng, sợ hãi, bất lực… và chính những điều này đã cản trở không nhỏ đến hiệu quả điều trị. Vì vậy, bên cạnh việc chăm sóc y tế, việc động viên, khích lệ tinh thần cho người bệnh tiếp tục chiến đấu là điều cần thiết
6. Hỗ trợ điều trị cho người bệnh ung thư di căn
Mục đích điều trị cho bệnh nhân ung thư di căn thường tập trung vào điều trị để điều trị giảm nhẹ các triệu chứng, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Tùy từng trường hợp cụ thể, bao gồm loại ung thư cũng như tình trạng bệnh của bệnh nhân mà bác sĩ sẽ tiến hành đưa ra hướng hỗ trợ điều trị phù hợp nhất.
Điều trị giảm đau cho bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc nâng cao chất lượng sống cho người bệnh bởi triệu chứng đau rất phổ biến ở bệnh nhân ung thư giai đoạn này. Vì vậy, bên cạnh chỉ định điều trị hóa chất, tia xạ hay phẫu thuật giảm nhẹ triệu chứng cho khối u gây tắc hay chảy máu, cố định xương gãy do ung thư di căn xương… người bệnh còn có thể được bác sĩ chỉ định sử dụng một số loại thuốc giảm đau.