Từ A đến Z những thông tin về bệnh suy gan cấp

Suy gan cấp tính là tình trạng bệnh lý vô cùng nguy hiểm và có tỷ lệ tử vong tương đối cao. Vậy suy gan cấp có những biểu hiện như thế nào? Làm sao để nhận biết và điều trị kịp thời? Hãy cùng GENK STF tìm hiểu chi tiết về căn bệnh này qua bài viết sau đây.

1. Suy gan cấp tính là gì?

Suy gan cấp tính là một tình trạng bệnh mà các tế bào gan bị tổn thương một cách nhanh chóng và ồ ạt bởi nhiều nguyên nhân khác nhau, kèm theo đó là các biểu hiện bệnh như vàng da, rối loạn đông máu, hội chứng não gan, suy đa tạng… 

Tỷ lệ tử vong của những người bệnh bị suy gan cấp luôn ở mức cao lên tới từ 50 đến 90% nếu không được điều trị hợp lý.

2. Triệu chứng của bệnh suy gan cấp tính

Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh bao gồm: 

• Vàng da, vàng mắt.
• Đau bụng ở vùng trên bên phải
• Chướng bụng
• Buồn nôn và nôn
• Mệt mỏi
• Lú lẫn hay mất phương hướng
• Buồn ngủ ban ngày, ngủ gà ngủ gật

Triệu chứng suy gan có triệu chứng khác nhau ở 4 cấp độ:

• Cấp độ 1: Hưng phấn hoặc trầm cảm, nói không rõ, hơi lẫn lộn, rối loạn giấc ngủ, run nhẹ.
• Cấp độ 2: Mơ màng, mất định hướng, u ám, run.
• Cấp độ 3: Ngủ lịm, nhưng còn đáp ứng, tăng phản xạ, run thường xuyên.
• Cấp độ 4: Hôn mê sâu, không còn run.

3. Nguyên nhân suy gan cấp tính

3.1. Sử dụng sai thuốc và không đúng liều lượng

• Quá liều Paracetamol : 

Suy gan cấp có thể do uống quá liều Paracetamol trong một lần, hay uống quá liều Paracetamol trong thời gian dài.

• Một số loại thuốc bán theo đơn của bác sĩ bao gồm kháng sinh, thuốc kháng viêm giảm đau không steroid, thuốc chống co giật có thể gây suy gan cấp.
• Các loại thuốc chiết xuất từ thảo dược: Một số loại thuốc từ thảo dược như cây kava, ma hoàng, bán chỉ liên, bạc hà hăng được cho là có khả năng gây suy gan cấp.

3.2. Do viêm gan và các loại virus khác

Nguyên nhân suy gan có thể do bệnh viêm gan A, B, C và các một số loại virus như Epstein-Barr, Cytomegalo và Herpes simplex có thể dẫn đến suy gan cấp tính.

3.3. Chất độc

• Nấm độc: nấm độc Amanita phalloides hoang dã khi không may ăn phải sẽ gây suy gan cấp tính.
• Các hóa chất công nghiệp như Carbon tetrachloride (có trong chất làm lạnh), dung môi cho sáp, vecni và các vật liệu khác.

3.4. Do bệnh lý tại gan

• Viêm gan tự miễn: Đây là tình trạng hệ miễn dịch của cơ thể người bệnh quay ra tấn công các tế bào gan khỏe mạnh, gây ra tình trạng viêm và tổn thương gan và có thể gây nên suy gan cấp.
• Bệnh lý tĩnh mạch gan: Điển hình là hội chứng Budd-Chiari, hội chứng này gây tắc nghẽn tĩnh mạch gan và hậu quả dẫn đến suy gan cấp.
• Bệnh lý chuyển hoá: Như bệnh Wilson và gan nhiễm mỡ cấp tính ở thai kỳ, đôi khi có thể gây suy gan cấp.
• Ung thư gan nguyên phát hay cơ quan khác di căn đến gan đều có thể gây suy gan.
• Nhiễm trùng huyết: Làm giảm lưu lượng máu đến gan, gây ra tình trạng suy gan.

4. Biến chứng của suy gan cấp tính

Bệnh có thể tiến triển thành một số biến chứng nguy hiểm như:

• Phù não

Suy gan gây ra tình trạng dịch tích tụ trong sọ não gây tăng áp lực nội sọ và dẫn đến phù não.

• Xuất huyết và biến chứng xuất huyết

Ở giai đoạn cấp tính, gan của người bệnh sẽ suy giảm chức năng nên không thể cung cấp đủ yếu tố đông máu, dẫn đến hiện tượng xuất huyết tiêu hoá

• Nhiễm trùng

Suy gan làm cho chức năng thải độc của gan bị suy giảm dẫn đến người bệnh có thể gặp một số các nhiễm trùng như nhiễm trùng máu, hệ hô hấp và đường tiểu.

• Suy thận

Các bệnh nhân suy gan thường đi kèm với tình trạng suy thận. 

Suy thận thứ phát có thể xảy ra ngay sau suy gan (và được gọi là hội chứng gan thận) hoặc suy thận thứ cấp do tác nhân ảnh hưởng trực tiếp đến cả gan và thận (ví dụ như quá liều paracetamol).

• Rối loạn chuyển hóa

Bệnh nhân suy gan có thể gặp một số các triệu chứng rối loạn chuyển hoá như hạ đường huyết, hạ kali máu, giảm phosphat máu,… Những tình trạng này xuất hiện mà không phụ thuộc vào chức năng thận.

5. Chẩn đoán suy gan cấp

5.1. Chẩn đoán xác định

Việc chẩn đoán suy gan cấp trên lâm sàng thì phải dựa trên sự xuất hiện đầy đủ của các biểu hiện của hội chứng suy chức năng gan cấp tính và hội chứng não gan: mệt mỏi, vàng da, xuất huyết,… 

Các xét nghiệm sinh hóa cho kết quả: tăng bilirubin, NH3, AST, ALT thời gian prothrombin kéo dài t1,5.

5.2. Chẩn đoán phân biệt

Chẩn đoán suy gan cấp cần phân biệt với các bệnh lý sau: 

• Ngộ độc thuốc an thần gây ngủ.
• Hạ đường huyết.
• Hôn mê tăng áp lực thẩm thấu.
• Tai biến mạch máu não.
• Các bệnh lý thần kinh khác.

5.3. Chẩn đoán nguyên nhân

• Suy gan cấp do ngộ độc: tiến hành các xét nghiệm độc chất trong máu nước tiểu, dịch dạ dày và định lượng paracetamol trong huyết thanh. 
• Suy gan cấp nghi do viêm gan virus: tiến hành chẩn đoán huyết thanh: viêm gan A (IgM); viêm gan B (HbsAg; Anti HBC, đếm định lượng HBV DNA)…. 
• Suy gan cấp do các nguyên nhân khác: bệnh tự miễn tìm kháng thể tự miễn, bệnh rối loạn chuyển hóa…

Thực hiện các chẩn đoán hình ảnh như: siêu âm gan xác định tắc mạch gan, gan teo trong các viêm gan virus tối cấp.

6. Điều trị suy gan cấp

Quá trình điều trị suy gan cấp tính nặng được thực hiện trong các phòng chăm sóc đặc biệt. Các bác sĩ sẽ căn cứ vào tình trạng tổn thương gan ở người bệnh rồi sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. 

Điều trị suy gan cấp bao gồm:

6.1 Điều trị bằng thuốc giải độc

Việc dùng thuốc giải độc sẽ được chỉ định trường hợp bệnh nhân suy gan do dùng paracetamol quá liều hoặc một số loại thuốc khác. 

Loại thuốc này cũng có thể giúp điều trị các nguyên nhân khác gây suy gan cấp.

6.2. Điều trị bằng kỹ thuật ghép gan

Những trường hợp mà bệnh nhân điều trị suy gan cấp nặng và gần như không thể phục hồi thì phương pháp điều trị duy nhất chính là ghép gan. 

Bác sĩ thực hiện ghép gan sẽ lấy đi phần mô gan bị tổn thương của người bệnh và thay thế bằng một phần gan khỏe mạnh từ người hiến tặng.

Ngoài ra, khi điều trị cho bệnh nhân suy gan cấp, bác sĩ sẽ theo dõi chặt các dấu hiệu cũng như triệu chứng ở người bệnh để có thể kịp thời ngăn ngừa biến chứng do suy gan cấp gây ra.

7. Phương pháp phòng ngừa suy gan cấp

• Để phòng bệnh suy gan cấp hiệu quả thì việc đầu tiên là phải hết sức cẩn trọng khi sử dụng thuốc điều trị bệnh đặc biệt ở cả trẻ em. Việc dùng thuốc không theo chỉ dẫn của bác sĩ có thể dẫn đến tình trạng suy gan cấp ở trẻ em vô vùng nguy hiểm. 
• Mỗi người nên xây dựng một lối sống khoa học, lành mạnh, hạn chế dùng bia rượu, thuốc là và các chất kích thích khác. 
• Tránh dùng chung bơm kim tiêm và các vật dụng cá nhân với người khác. 
• Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục.
• Xây dựng chế độ dinh dưỡng an toàn với thực phẩm sạch đồng thời không không sử dụng các loại nấm khi chưa biết rõ nguồn gốc của chúng. 
• Duy trì cân nặng ở mức ổn định.

Trên đây là những thông tin về bệnh lý suy gan cấp mà chúng tôi cung cấp cho bạn. GENK STF hy vọng rằng những kiến thức trên sẽ giúp ích cho bạn trong việc bảo vệ sức khoẻ cho bản thân.

XEM VIDEO: Những người chiến đấu và chiến thắng ung thư