Ung thư là gì? Ung thư phát triển như thế nào?

Hiện nay, ung thư đang được coi là vấn nạn của toàn xã hội. Với một số người khi bị chẩn đoán mắc ung thư, được coi như 1 án tử đã sắp đặt cho mình. Vậy ung thư là gì? Nguyên nhân gây nên ung thư? Cùng tìm câu trả lời qua bài viết dưới đây.

1. Ung thư là gì?

Ung thư xảy ra khi các tế bào phân chia không kiểm soát được. Những tế bào bất thường này có thể xâm nhập vào các mô lân cận hoặc di chuyển đến các vị trí ở xa bằng cách nhập vào mạch máu hoặc hệ bạch huyết.

Để cơ thể con người hoạt động bình thường, mỗi cơ quan phải có một số lượng nhất định các tế bào. Tuy nhiên các tế bào trong hầu hết các cơ quan có tuổi thọ ngắn, và để tiếp tục hoạt động cơ thể cần để thay thế các tế bào bị mất này bằng quá trình phân chia tế bào.

Phân chia tế bào được điều khiển bởi các gen nằm trong nhân tế bào. Chúng có chức năng như một sự hướng dẫn các tế bào loại protein nào cần làm, nó sẽ phân chia như thế nào và nó sẽ sống bao lâu. Mã di truyền này có thể bị hư hại bởi một số yếu tố dẫn đến sai sót xảy ra trong sự hướng dẫn đó. Những lỗi này có thể làm thay đổi đáng kể cách tế bào hoạt động. Thay vì nghỉ ngơi các tế bào có thể tiếp tục phân chia, thay vì chết các tế bào có thể vẫn sống.

Một số cơ chế được đưa ra để ngăn chặn các lỗi di truyền xảy ra và để loại bỏ các tế bào bất thường di truyền khỏi cơ thể. Tuy nhiên, ở một số người các biện pháp phòng ngừa này là không đủ và một số lượng của các tế bào bất thường mà đã thoát khỏi sự kiểm soát của cơ thể bắt đầu phát triển. Những tế bào ung thư này tụ tập lại và tiêu diệt các mô bình thường.

Các tế bào ung thư cần các chất dinh dưỡng để tồn tại và phát triển. Nhiều loại ung thư có thể kích thích sự tăng trưởng mạch máu để cung cấp cho chúng dinh dưỡng mà chúng cần. Thực ra là, từ “ung thư” có nguồn gốc từ một từ Latin “Cancri” có nghĩa là “cua”. Nó được nghĩ ra bởi những người xa xưa vì các mạch máu lớn xung quanh một khối u trông giống như các càng và chân của một con cua.

2. Ung thư phát triển như thế nào?

Tất cả các loại ung thư bắt đầu trong các tế bào, đơn vị cơ bản của cuộc sống của cơ thể. Để hiểu được bệnh ung thư, nó rất hữu ích để biết những gì sẽ xảy ra khi các tế bào bình thường trở thành các tế bào ung thư.

Cơ thể được tạo thành từ nhiều loại tế bào. Các tế bào này phát triển và phân chia một cách có kiểm soát để sản xuất thêm các tế bào vì chúng cần thiết để giữ cho cơ thể khỏe mạnh. Khi các tế bào trở nên già cỗi bị hư hỏng, chúng chết đi và được thay thế bằng các tế bào mới.

Nhưng đôi khi quá trình có trật tự này bị trục trặc. Vật liệu di truyền (ADN) của một tế bào có thể bị hư hỏng hoặc thay đổi, gây ra các đột biến có ảnh hưởng đến tăng trưởng và phân chia của tế bào bình thường. Khi điều này xảy ra, các tế bào không chết khi chúng cần và các tế bào mới hình thành khi cơ thể không cần đến chúng. Các tế bào thêm này có thể tạo thành một khối lớn các mô gọi là khối u.

Không phải tất cả các khối u đều là ung thư, các khối u có thể lành tính hoặc ác tính. Khối u lành tính không phải là ung thư. Chúng thường có thể được cắt bỏ và trong hầu hết các trường hợp, chúng không quay trở lại. Các tế bào trong khối u lành tính không lan ra các phần khác của cơ thể. Các khối u ác tính là ung thư. Các tế bào trong những khối u này có thể xâm nhập vào các mô lân cận và lan ra các phần khác của cơ thể. Sự lây lan của ung thư từ một phần của cơ thể đến phần khác được gọi là di căn.

Hầu hết các bệnh ung thư được đặt tên theo cơ quan hoặc loại tế bào, trong đó chúng bắt đầu. Ví dụ, ung thư bắt đầu trong dạ dày được gọi là ung thư dạ dày. Một số ung thư không tạo thành các khối u. Ví dụ, bệnh bạch cầu là một bệnh ung thư tủy xương và máu.

3. Nguyên nhân gây ung thư là gì?

Ung thư xảy ra khi có sự thay đổi trong các gen chịu trách nhiệm cho sự tăng trưởng và sửa chữa các tế bào. Những thay đổi này là kết quả của sự tương tác giữa các yếu tố di truyền và các tác nhân bên ngoài mà có thể được phân loại như sau:

Tác nhân vật lý

Ví dụ như tia cực tím (UV) và bức xạ ion hóa

Các chất hóa học

Ví dụ như khói Amiăng và khói thuốc lá

Các chất gây ung thư sinh học

Ví dụ như nhiễm trùng do virus (virus viêm gan B và ung thư gan, virus Papilloma ở người (HPV) và ung thư cổ tử cung) và vi khuẩn (Helicobacter Pylori và ung thư dạ dày) và ký sinh trùng (Schistosomiasis và ung thư bàng quang)

Ô nhiễm thực phẩm do độc tố nấm chẳng hạn như Aflatoxin (sản phẩm của nấm Aspergillus) gây ra ung thư gan.

Ung thư do thuốc lá và khói thuốc lá

40% của khả năng mắc ung thư có thể được ngăn chặn bằng cách áp dụng một chế độ ăn uống lành mạnh, tham gia vào hoạt động thể chất và không sử dụng thuốc lá.

Sử dụng thuốc lá gây ung thư phổi, họng, miệng, tuyến tụy, bàng quang, dạ dày, gan, thận và các loại khác. Hút thuốc lá cũng có thể gây ung thư phổi.

Sử dụng thuốc lá được xem là một yếu tố nguy cơ chính gây ung thư và gây ra một lượng lớn các bệnh ung thư như ung thư phổi, thanh quản, thực quản, dạ dày, bàng quang, khoang miệng và những loại khác.

Chế độ ăn uống và lối sống

Mặc dù vẫn còn một số câu hỏi mở, có bằng chứng đáng tin cậy rằng yếu tố ăn uống cũng góp phần gây ung thư. Điều này áp dụng đối với bệnh béo phì như là một yếu tố nguy cơ phức hợp cũng như đối với các thành phần của chế độ ăn uống như thiếu rau quả và lượng muối cao. Thiếu hoạt động thể chất cũng là một yếu tố nguy cơ khác gây ung thư. Có bằng chứng mạnh mẽ về rượu gây ra một số loại ung thư như thực quản, họng, thanh quản, gan, vú và các loại ung thư khác.